نسیم قزلباش - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه زنجان، زنجان
حمید رضا صراف معیری - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه زنجان، زنجان
اورنگ کاوسی - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه زنجان، زنجان
افسانه داودی - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه زنجان، زنجان

شب پره ی مدیترانه ای آرد Anagasta kuehniella به عنوان میزبان جایگزین در پرورش و تولید انبوه عوامل کنترل بیولوژیک استفاده می­شود. در این پژوهش، اثر دوره­های نوری مختلف روی زمان نشو و نمای مراحل نابالغ و روند تخم­ریزی این شب­پره بررسی شد. آزمایش­ها در شرایط دمایی ۲±۲۵ درجه­ی سلسیوس و رطوبت نسبی ۵±۶۵ درصد و دوره­های نوری تاریکی کامل، ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی، ۱۴ ساعت روشنایی و ۱۰ ساعت تاریکی، ۲۴ ساعت روشنایی و ۲۴ ساعت تاریکی برای مراحل نابالغ و تاریکی کامل، ۲۴ ساعت روشنایی: ۲۴ ساعت تاریکی، ۲۴ ساعت اول روشنایی و در ادامه تاریکی، ۱۴ ساعت روشنایی: ۱۰ ساعت تاریکی، ۱۲ ساعت روشنایی: ۱۲ ساعت تاریکی و ۱۲ ساعت اول روشنایی و در ادامه تاریکی برای روند تخم ریزی حشرت ماده به عنوان تیمار استفاده شد. نتایج نشان داد طول دوره­ی جنینی در شرایط تاریکی کامل ۰۱/۰±۰۱/۵ روز و در تناوب ۲۴ ساعت روشنایی و ۲۴ ساعت تاریکی ۰۲/۰±۰۰/۵ روز بود که اختلاف معنی­داری با هم نداشتند. زمان کل دوره­ی مراحل نابالغ در شرایط تاریکی کامل (۴۶/۰±۴۲/۴۳ روز) نسبت به بقیه تیمارهای نوری به­طور معنی­داری کوتاه­تر بود. میانگین تخم ریزی نیز در شرایط تاریکی نسبت به سایر تناوب­های نوری بیشتر بود. میانگین روزانه تخم­ریزی روزانه (۲۲/۳±۱۳/۵۲ تخم) و کل باروری (±۶۰/۳۲۳ ۹۹/۱۰ تخم) نیز در تیمار تاریکی بیشتر از سایر دوره­های نوری بود. با توجه به نتایج به­دست آمده تاریکی کامل بهترین تیمار برای پرورش، نسبت به سایر تیمارها با توجه به شرایط این پژوهش معرفی می­شود.

میزبان واسط, دوره ی نوری, مراحل نابالغ, زادآوری, زمان نشو ونما