مطلب آذربو - گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
محمد قدمیاری - گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
جلیل حاجی زاده - گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
الهه شفیعی علویجه - گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

استفاده از مخلوط آفت­کش­ها، یکی از راه­های موثر در کاهش هزینه­های سم­پاشی، کاهش مصرف آن­ها و جلوگیری از توسعه مقاومت در جمعیت آفات است. این در حالی است که با توجه به مخاطرات احتمالی، قبل از هرگونه توصیه به اختلاط آفت­کش­ها، می­بایست لزوم اختلاط و سازگاری­های فیزیکی و شیمیایی آن مورد بررسی دقیق قرار گیرد. در این مطالعه با توجه به هم­زمانی کنترل شته جالیز و کنه­های آفت گیاهی، کارآیی حشره کشی ایمیداکلوپرید (SC, ۳۵%) در اختلاط با هریک از کنه­کش­های فن­پیروکسیمیت (SC, ۵%)، اسپیرودیکلوفن (SC, ۲۴%) و اتوکسازول (EC, ۱۰%) روی پوره های سن سه شته­ی جالیز مورد بررسی قرار گرفت. هم­چنین، سطح فعالیت آنزیم های سم­زدای استراز و گلوتاتیون اس-ترانسفراز در حشرات تیمار شده با ترکیب آفت­کش­ها اندازه گیری شد. آزمایش های زیست­سنجی با استفاده از برج پاشش انجام گرفت. میزان LC۵۰ حشره­کش ایمیداکلوپرید به تنهایی و در ترکیب با هریک از کنه­کش­های فن­پیروکسیمیت، اسپیرودیکلوفن  و اتوکسازول به­ترتیب ۴۱/۴۵، ۹۱/۸۴، ۶۵/۴۴ و ۹۴/۴۸ میلی­گرم بر لیتر محاسبه شد. هم­چنین، برآورد شاخص ترکیب (Combination Index) نشان­دهنده اثر سینرژیستی هر کدام از کنه کش های اختلاط شده با ایمیداکلوپرید در کارآیی حشره کشی آن بود. بالاترین فعالیت سینرژیستی در غلظت­های بالاتر از LC۳۰ گزارش شد و با افزایش غلظت آفت کش­ها در تیمارهای مخلوط، مقدار شاخص CI کاهش یافت. مقایسه فعالیت آنزیم های سم­زدای مورد بررسی نشان داد که میزان فعالیت این آنزیم­ها در تیمارهای مخلوط ایمیداکلوپرید: فن­پیروکسیمیت و ایمیداکلوپرید: اسپیرودیکلوفن بالاتر از تیمارهای ایمیداکلوپرید به تنهایی و مخلوط ایمیداکلوپرید: اتوکسازول بود. کم­ترین شاخص CI در غلطت LC۵۰، مربوط به مخلوط­های ایمیداکلوپرید: اتوکسازول (۵۲۹/۰) و ایمیداکلوپرید: اسپیرودایکلوفن (۵۴۵/۰) بود که نشان از اثر سینرژیستی بیش تر داشت. نتایج این پژوهش نشان داد که کارآیی فرمولاسیون SC ایمیداکلوپرید در اختلاط با هر یک از کنه­کش­های مورد آزمایش برای کنترل شته جالیز افزایش یافته است. این در حالی است که مخلوط ایمیداکلوپرید: اتوکسازول بیش­ترین افزایش کارآیی حشره­کشی را نشان داده است.

اتوکسازول, فن پیروکسیمیت, اسپیرودیکلوفن, شاخص ترکیب, آنزیم های سم زدا