جعفر محقق نیشابوری

سن (Aelia acuminata (L.) (Hemiptera: Pentatomidae از جمله ی سن های غلات محسوب می شود که گاهی اوقات خسارت آن در مزارع گندم و جو گزارش شده است. مطالعه ی زیست شناسی و تحلیل کمی جمعیت آن به شناخت ویژگی های این سن کمک می کند. بدین منظور حشرات کامل نسل بهاره ی سن A. acuminata، از مزرعه ی گندم در منطقه ی آمل جمع آوری و مطالعه ی نشو و نما و پارامترهای تولیدمثلی آن انجام شد. سن های یادشده در آزمایشگاه (دمای ۱±۲۵ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ۶۰-۸۰ % و دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی) با دانه ی گندم تغذیه شدند. میانگین دوران نشو ونمای تخم و پنج سن پورگی سن A. acuminata به ترتیب ۰۲۸/۰ ± ۱۴/۷، ۰۵۶/۰ ± ۹۶/۴، ۲۲۱/۰ ± ۱۱/۹، ۲۳۸/۰ ± ۲۸/۶، ۱۸۵/۰ ± ۵۶/۶ و ۳۴۷/۰ ± ۶۳/۸ روز به دست آمد. بیش از ۸۰% مرگ و میر مربوط به مراحل تخم و پوره های سنین اول و دوم بود. دوران نشو ونمای حشرات نر و ماده تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشت (به ترتیب ۸۱/۰ ± ۳۶/۴۳ و ۸۷/۰ ± ۰۰/۴۳ روز). پارامترهای نرخ ذاتی و نهایی رشد جمعیت (روز۱-)، نرخ ناخالص و خالص تولید مثل (تخم) و طول دوره ی یک نسل (روز) به ترتیب ۰۱۱۲/۰ ± ۰۲۶۱/۰-، ۲۱۰/۰ ± ۹۷۴/۰، ۸۱/۵ ± ۷/۱۰، ۰۹۴/۰ ± ۱۶/۰ و ۷۴/۱۵ ± ۹۹/۶۸ برآورد شد. عملکرد ضعیف تولید مثلی افراد نسل بهاره ی این سن نشان می دهد که آن ها قادر به استقرار کلنی پرورشی در شرایط آزمایشگاهی نیستند.

Demography, cereal bugs, laboratory rearing