خدیجه جنگجو - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه ارومیه
بهمن حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه ارومیه
عباس حسنی - استادیار گروه باغبانی دانشگاه ارومیه و پژوهشکده زیست فناوری دانشگاه
مراد جعفری - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه ارومیه

بادرنجیویه (Melissa officinalis L.) گیاهی علفی، چندساله و متعلق به تیره نعناعیان (Lamiaceae) است که در مناطق مختلف ایران مورد استفاده دارویی و خوراکی قرار می گیرد. منشا اصلی این گیاه شرق مدیترانه و جنوب اروپا گزارش شده و اسانس آن در صنایع داروسازی، غذایی و صنایع آرایشی و بهداشتی کاربرد زیادی دارد. رویش این گیاه از طریق بذر به کندی صورت می گیرد و رشد اولیه آن نیز کند و بطئی است. به همین دلیل ریزازدیادی درون شیشه ای آن روش مؤثری برای ازدیاد سریع گیاه می باشد، که باعث تولید نتاجی با یکنواختی بالا می گردد. به منظور تعیین مناسب ترین غلظت تنظیم کنند رشد سیتوکینینی برای به دست آوردن بیشترین بازده در تولید گیاهچه های درون شیشه ای از ریزنمونه های گره ساقه بادر نجبویه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار و با استفاده از محیط کشت پایه MS انجام گردید . در این آزمایش از غلظت های مختلف هورمون BAP (بنزیل آمینو پورین) (صفر و 2/2 و 4/2 و 11 میکرومولار) در ترکیب با 1 میکرومولار IAA استفاده گردید. پس از گذشت 6 هفته میانگین باززایی هر کدام از تیمارها و نیز حداکثر گیاهچه های باززا شده در هر ریز نمونه محاسبه گردید. بیشترین میزان باززایی (86/66 درصد) و کمترین میزان باززایی (صفر درصد) به ترتیب در محیط حاوی 2/2 میکرومولار BAP با 1 میکرومولار IAA و محیط MS بدون هورمون مشاهده گردید. هم چنین حداکثر میانگین گیاهچه های باززا شده در هر ریزنمونه (12/83) در محیط MS تکمیل شده با 11 میکرومولار BAP و 1 میکرومولار IAA به دست آمد.

بادرنجبویه، باززایی مستقیم، قطعات گره، BAP