اسماعیل چمنی - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
یونس پوربیرامی هیر - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
رسول اصغری - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردب

به منظور بررسی امکان جنین زایی، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل در 5 تکرار در آزمایشگاه کشت بافت و بیوتکنولوژی گروه علوم باغبانی دانشگاه محقق اردبیلی در دو سال متفاوت انجام شد. تیمارهای آزمایشی بنزیل آدنین (0/01 و 0/1 و 0/5 و 1 و 2 میلی گرم در لیتر)، پیکلرام (0/1 و 1 و 2 میلی گرم در لیتر) و نفتالین استیک اسید ( 0/01 و 0/1 و 0/5 و 1 میلی گرم در لیتر) بودند. نتایج حاصل در سال اول نشان داد که غلظت 1 میلی گرم در لیتر پیکلرام بهترین غلظت برای تولید کالوس از بساک است. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها در مرحله اول سال دوم نشان داد که بین تیمارهای مختلف پیکلرام از لحاظ کالوس تشکیل شده روی بساک اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5% وجود دارد. مقایسه میانگین داده ها نیز نشان داد که در غلظت 2 میلی گرم در لیتر پیکلرام کالوس بیشتری در بساک تشکیل شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها در مرحله دوم سال دوم نیز نشان داد که بین تیمارهای مختلف پیکلرام و بنزیل آدنین از لحاظ قطر کالوس تشکیل شده از بساک اختلاف معنی داری مشاهده نشد ولی بین تیمارهای مختلف بنزیل آدنین از لحاظ تشکیل کالوس اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5 % وجود داشت. بیشترین میزان و نیز قطر کالوس از غلظت های 2 میلی گرم در لیتر پیکلرام و 0/1 و 1 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین به دست آمد. بین تیمارهای مختلف بنزیل آدنین و نفتالین استیک اسید نیز اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5 % از لحاظ تعداد جنین تشکیل شده در روی کالوس حاصل از بساک وجود داشت. غلظت 0/5 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین و نفتالین استیک اسید بیشترین تعداد جنین را از کالوس حاصل از بساک تولید کردند. بین تیمارهای مختلف بنزیل آدنین از لحاظ تعداد جنین تشکیل شده روی مادگی نیز اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5 % وجود داشت ولی بین غلظت های مختلف نفتالین استیک اسید اختلاف معنی داری مشاهده نشد. مقایسه میانگین داده ها نیز نشان داد که غلظت 0/5 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین و نیز غلظت 0/01 میلی گرم در لیتر نفتالین استیک اسید بیشترین میزان جنین زایی را از مادگی داشتند

بنزیل آدنین، پیکلرام، جنینزایی، سوسن چلچراغ، کالوس، نفتالین استیک اسید