احمد نوحه گر - دانشیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان
فاطمه ریاحی چلوانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشگاه هرمزگان
ناهید اکبری سامانی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی

چکیده    آب یکی از اصلی ترین نیازهای بشر است. آب، مایه حیات و علت شکل گیری بسیاری از سکونت گاه ها در سطح زمین است. کمبود آب آشامیدنی سالم، به خصوص در کشورهای جهان سوم و از جمله کشور ما، به عنوان یکی از معضلات اساسی مطرح است. عدم کنترل در کیفیت و میزان برداشت و مصرف بی رویه آن می تواند این معضلات را تشدید کند و تهدیدهای جدی به بار آورد. از این رو لازم است ضمن اعمال سیاست های اصولی به جنبه های مختلف این منبع حیاتی توجه شود. یکی از جدیدترین رویکرد ها در این زمینه، مدیریت ریسک است که سازمان بهداشت جهانی نیز بر اهمیت استفاده از آن تاکید دارد (Swedish,۲۰۰۹,۱۳). پژوهش حاضر با شناسایی و سطح بندی ریسک هایی که منابع آب آشامیدنی را در مراکز روستایی آبخوان سرخون تهدید می کنند، اقدام به اولویت بندی و سطح بندی این مراکز بر اساس میزان ریسک موجود در منابع آب آشامیدنی آن نموده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی به شیوه پیمایشی و با تهیه پرسش نامه از دیدگاه دو گروه دهیاران و مسئولین انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه، آبخوان سرخون و دهیاران روستاهای دهستان سرخون و۲۰نفر از مسئولینی بوده اند که به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. نهایتا این روستاها با استفاده از مدل AHP (تحلیل سلسله مراتبی) وTopsisرتبه بندی و به پنج سطح شامل: روستاهای با ریسک بسیار بالا، روستاهای با ریسک بالا، روستاهای با ریسک متوسط، روستاهای با ریسک کم و روستاهای با ریسک بسیار کم تقسیم شدند.

واژگان کلیدی: آب, منابع آب, مدیریت ریسک, نواحی روستایی, آبخوان, دهستان سرخون