زهرا پورزمانی - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، ایران
آزیتا جهانشاد - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، ایران
عتی محمودآبادی - کارشناس ارشد حسابداری، واحد تهران مرکزی، ایران

افزایش شکاف بین ارزش بازار و ارزش دفتری شرکت‎ها موجب انجام تحقیقات متعددی در زمینه شناسایی عوامل حذف شده از صورت‎های مالی شرکت‎ها شده است.از جمله عواملی که بر ارزش شرکت‎ها اثر می‎گذارد ولی در صورت‎های مالی ارائه نمی‎شود، ارزش برند، ارزش سرمایه فکری و.. است. تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین سرمایه فکری و ارزش بازار و عملکرد مالی شرکت‎ها می‎پردازد. برای بررسی سرمایه فکری از روش ضریب ارزش افزوده سرمایه فکری که توسط پالیک در سال ۲۰۰۰ پیشنهاد شد، استفاده شده است . ضریب ارزش افزوده سرمایه فکری کارایی سه نوع از داده ها را اندازه‎گیری می‎کند: سرمایه بکار گرفته شده (مالی و فیزیکی)، سرمایه انسانی و سرمایه ساختاری این مطالعه بصورت تحلیلی اثرات جداگانه از کارایی سرمایه شامل کارایی سرمایه انسانی و کارایی سرمایه ساختاری و کارایی سرمایه بکار گرفته شده (فیزیکی )بر ارزش بازار و عملکرد مالی را برای ۹۰ شرکت طی سال‎های ۱۳۸۹-۱۳۸۵ به روش رگرسیون مورد آزمون قرار می‎دهد. نتایج تحقیق نشان می‎دهد رابطه بین ضریب کارایی سرمایه فکری و ارزش بازار (نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری) معنادار نیست این یافته تحقیق وجود شکاف فزاینده بین ارزش بازار و ارزش دفتری شرکت‎ها را تایید می کند. و همچنین نتایج حاصل از آزمون‎های به‎دست آمده بیانگر این است که ضریب کارایی سرمایه فکری تاثیر مثبت و معناداری بر عملکرد مالی( نرخ بازده دارایی‎ها) شرکت دارد.

سرمایه فکری, ضریب ارزش افزوده فکری, نرخ بازده دارایی‎ها, نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری