محمود کاظمیان - استادیار، اقتصاد بهداشت، گروه اقتصاد بهداشت، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
فاطمه کاویان تلوری - کارشناس ارشد، اقتصاد سلامت، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی دسترسی به مراقبت ها در طرح پزشک خانواده روستایی با معیار جامعیت مراقبت ها در سال های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ در ۱۷ مرکز بهداشت روستایی شهرستان گرگان انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود و به صورت توصیفی- تحلیلی انجام گرفت. ارزیابی در یک دوره ۲۴ ماهه، بر اساس مدل رگرسیونی خطا- تصحیح در چارچوب مدل داده های ترکیبی با استفاده از نرم افزار EViews انجام گردید. نتیجه تخمین رگرسیونی با ضرایب وزنی مراقبت ها در شاخص جامعیت مراقبت ها و سپس ضرایب تاثیر مراقبت ها در شاخص یاد شده با تفکیک اثرات کوتاه مدت و بلند مدت روی دسترسی به مراقبت ها نشان داده شد.یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، ارتباط مثبتی بین دسترسی به مراقبت ها و شاخص جامعیت مراقبت ها وجود داشت. همچنین، با ۱۰ درصد بهبود در وضعیت جامعیت مراقبت ها (متوسط وزنی چهار مراقبت پزشک، پرستار، آزمایشگاه و داروخانه)، شاخص دسترسی به مراقبت های سلامت، حدود ۴۲/۱۰ درصد افزایش یافت.نتیجه گیری: دسترسی به مراقبت های سرپایی با نرخ رشدی معادل با نرخ رشد شاخص جامعیت مراقبت ها افزایش می یابد، اما تاثیر شاخص جامعیت مراقبت ها روی دسترسی به مراقبت ها مانند برنامه توسعه شبکه های بهداشتی، هنوز با سهم و تاثیر بسیار بالا برای پزشک مشاهده می شود و سهم و تاثیر سایر عوامل بسیار محدود به نظر می رسد.

پزشک خانواده, دسترسی به مراقبت ها, جامعیت مراقبت ها