مریم سلامی - استادیار علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور، مشهد، ایران
زهرا سادات جلالی - کارشناس ارشد آموزش زبان انگلیسی، مدرس دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
مریم پاکدامن - دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه پیام نور وکارشناس ارشد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران
محمد علایی آرانی - دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه پیام نور مرکز مشهد

مقدمه: تحلیل محتوا برای مقایسه یک متن با متن دیگر، آثار یک نویسنده، با نویسندگان دیگر و با همان نویسنده، مقایسه متن های نوشته شده به یک زبان طبیعی با متون زبان دیگر و بررسی متون یک حوزه تخصصی به کار می رود، هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای مقالات علوم پزشکی و استخراج ساختار جملات در آن به منظور استفاده پژوهشگران بوده است.روش بررسی: این مطالعه از دسته مطالعات تحلیل محتوا بر اساس ساختار دستوری است که به بررسی میزان کاربرد زنجیره­های واژگانی چهار لغتی در مقالات پژوهشی در زمینه پزشکی پرداخته است. به همین منظور در این مقاله مجموعه­ای بیش از دو میلیون و چهارصد هزار لغت از مقاله­های بازیابی شده در ۳۳ حوزه پزشکی گردآوری و معیار بسامد بیست بار تکرار یک زنجیره واژگانی در یک میلیون لغت و همچنین تکرار آن در پنج متن متفاوت در نظر گرفته شد. برای به دست آوردن زنجیر­ه­ها از نرم افزارهایWord smith tools ۵, Antconc۳.۲۳, ABBYY Fine Reader to professional edition  استفاده شد. زنجیره­ها با استفاده از طبقه­بندی­های موجود و براساس ساختار و عملکرد در متن دسته­بندی شده­اند.یافته­ها: در نتیجه این تحقیق ۱۰۲ زنجیره واژگانی پر کاربرد با ساختارها و عملکردهای متفاوت در حوزه های پزشکی شناسایی شدند. بیشتر نویسندگان مقالات تحقیقاتی پزشکی از زنجیره­های واژگانی از نوع متن محور استفاده می­کنند.نتیجه گیری: این مطالعه دیدگاه­های جدیدی در زمینه فهم بهتر مقالات پژوهشی پزشکی مربوط به زمینه ای خاص و نیز تحقیقات بیشتر در زمینه مطالعات پیکره ای در نوشتار دانشگاهی و انگلیسی برای اهداف ویژه فراهم می آورد. همچنین افق جدیدی را در حوزه تحلیل محتوای متون و سنجش آماری متون می­گشاید.

زنجیره های واژگانی, پیکره زبانی, پردازش زبان طبیعی, زبانشناسی رایانه ای, تحلیل محتوا