محمدامین معینیان - دانشجوی کارشناسی آموزش ابتدایی پردیس شهید رجایی سمنان
سیدحسن علمدارمقدم - استاد یار دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید رجایی سمنان

در آغاز مقاله به مفاهیم اولیه نظیر مفهوم اخلاق، جایگاه اخلاق در شخصیت حقیقی آدمی اشاره کرد. و از دیگر مفاهیم اولیه به علماخلاق و تعریف آن و نیک نامی افراد از نظر فردوسی گفته شده است و سعی شده به صورت مختصر به ویژگی هایی از حکیم طوسو آثارش اشاره شود.یکی از راه های فهمیدن کارهایی که در شاهنامه، اخلاقی شمرده می شد وصیت های به جا مانده از قهرمانان، پهلوانان، شاهانو... به فرزندان یا آیندگان است که محتوای آن آیندگان را به کارهای اخلاقی و درست پند میدهد. چرا که افراد در هنگام مرگ دلیلیبرای دروغ گفتن نداشتند و سعی می کردند که تجربه درست خود را به آیندگان انتقال دهند پس کارهایی را که موجب خشنودی آنهادر طول زندگی می شد را به آیندگان وصیت می کردند و توصیه به فضایل اخلاقی تقریبا در همه آثار به جا مانده از شخصیت هایشاهنامه دیده می شود و این بدان معناست که آنها از فساد و تباهی و پیامدهای آن به خوبی آگاهی داشتند. هدف از وصایا بر آن بودکه آیندگان به تباهی اخلاقی و نتایج بد آن دچار نشوند و آنچه از شاهنامه پیداست سه اصل اخلاقی پندار نیک ،گفتار نیک و کردارنیک در نزد ایرانیان بسیار مهم بوده است.