محسن پورخسروانی - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه شهید باهنر، کرمان
عباسعلی ولی - استادیار ژئومورفولوژی، گروه جغرافیا، دانشگاه کاشان
طیبه محمودی محمدآبادی - دانشجوی دکترای ژئومورفولوژی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان
نرجس سالاری - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان

این پژوهش تلاش دارد تاثیر خصوصیت‎های مورفومتری نبکاها را روی ویژگی‎های مورفومتری ریپل مارک‎ها در پلایای سیرجان بررسی کند. ابتدا خصوصیت‎های مرفومتری بیست نمونه از نبکاهای گونه درختچه گز، اشنان و گل گزی، شامل ارتفاع و قطر تاج پوشش گیاه، ارتفاع و قطر قاعده مخروط نبکا، ارتفاع مانع (مجموع ارتفاع نبکا و ارتفاع گیاه) و همچنین طول و عرض محدوده تحت تاثیر مانع اندازه‎گیری شد. سپس رابطه همبستگی تحلیل رگرسیون بین معیارهای ارتفاع مانع، قطر تاج پوشش گیاه و قطر قاعده نبکا و متغیرهای طول و عرض محدوده تحت تاثیر برقرار شد. همچنین با استفاده از این آزمون تاثیر فاصله از مانع روی طول موج و ارتفاع ریپل مارک‎ها سنجیده شد. نتایج پژوهش نشان می‎دهد که در فواصل نزدیک به مانع که سرعت باد کاهش یافته است، ارتفاع و طول موج ریپل مارک‎ها افزایش می‎یابد؛ اما هرچه فاصله از مانع زیاد شود، اندازه طول موج و ارتفاع ریپل مارک‎ها کوچکتر می‎شود. همچنین دامنه تاثیرگذاری نبکاهای مختلف روی ریپل‎ها تا حد بسیار زیادی وابسته به قطرتاج پوشش گیاه و ارتفاع مانع است؛ به‎طوری که طول محدوده، کمابیش سه برابر ارتفاع مانع و عرض آن، وابسته به قطر تاج پوشش گیاه و بعد از آن قطر قاعده نبکا است.

ارتفاع موج, ریپل مارک, طول موج, کویر سیرجان, مرفومتری, نبکا