مینو نیک قلب پور - دانشجوی دکتری، دانشکده فنی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
علیرضا نگهدار - دانشیار، دانشکده فنی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

با افزایش جمعیت، پیشرفت تکنولوژی و به تبع آن افزایش آلاینده های فلزات سنگین و نیز قرار گرفتن یک چهارم سطح زمین در مناطق سردسیر، مطالعه ی تاثیر فرایند انجماد و ذوب روی خاک های رسی و پیش بینی رفتار آن ها با گذشت زمان ضروری می باشد. با توجه به این که اثر چرخه انجماد و ذوب بر رفتار خاک های رسی آلوده به فلز سنگین کمتر مورد بررسی قرار گرفته است و همچنین گستردگی وجود خاک رسی با خمیری پایین و سنگ رسوبی شیل در کشور ایران به عنوان نوآوری، در مقاله حاضر هدف بررسی تاثیر چرخه انجماد و ذوب بر رفتار نشست پذیری ترکیب شیل پودر شده- خاک رسی در برابر آلاینده های فلزات سنگین سرب و روی می باشد. در پژوهش حاضر خاک رسی با خمیری پایین به همراه ۴۰ و ۶۰ درصد شیل خرد شده مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور تعداد ۶۰ آزمایش تحکیم یک بعدی و حدود اتربرگ بر روی ترکیب شیل پودری-خاک رس در برابر ۰، ۵ و ۲۵ سانتی مول بر کیلوگرم خاک، از آلاینده های نیترات سرب و نیترات روی انجام گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده، بیشترین تغییرات حد روانی مربوط به نمونه های آلوده به ۲۵ سانتی مول نیترات سرب پس از ۱۲ چرخه انجماد و ذوب با ۴۳ درصد کاهش می باشد. کمترین تغییرات حد روانی مربوط به ترکیب ۴۰ درصدی کائولینیت با ۲۵ سانتی مول آلاینده نیترات روی می باشد. همچنین نتایج بدست آمده از آزمایش تحکیم بیان گر این موضوع است که خصوصیات نشست پذیری نمونه ها تحت تاثیر غلظت آلاینده فلز سنگین سرب و روی و چرخه انجماد و ذوب قرار داشته است. افزایش آلاینده فلز سنگین منجر به کاهش نسبت تخلخل اولیه و شاخص فشردگی نمونه ها و چرخه انجماد و ذوب منجر به افزایش این نسبت ها گردیده است. همچنین حداکثر تغییرات در چهار چرخه اول انجماد و ذوب ایجاد شده در حالی که تا چرخه دوازدهم تغییرات ناچیز بوده است.

پوشش رسی, مدفن زباله, مناطق سردسیر, تحکیم یک بعدی, آلاینده فلز سنگین