کامران مهردوست شهرستانی - استادیار، گروه مهندسی صنایع ، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی ۳۶۹۷-۱۹۳۹۵، تهران، ایران
جلال الدین گوهری لیلی - کارشناسی ارشد، مهندسی صنایع، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی مهر آستان، آستانه اشرفیه، ایران

هزاران خانوار روستایی در تولید پیله ابریشم در استان گیلان فعال هستند که متاسفانه هر ساله از تعدادشان کاسته می شود. زیرا تولید پیله ابریشم دیگر همچون گذشته جذابیتی برای کشاورزان گیلانی ندارد. در واقع ، ابریشم که زمانی به عنوان یکی از محصولات استراتژیک استان گیلان به شمار می رفت ، به دلایل مختلف از قابلیت انتفاع خارج شده است . در این تحقیق سعی شده، تا با بکارگیری خرد جمعی از طریق انجام مصاحبه های اکتشافی با متخصصان، کارشناسان و فعالان این حوزه، برخی از مهمترین موانع پیش روی توسعه صنعت ابریشم در استان گیلان شناسایی گردد. در این پژوهش ، نخست با مطالعه پژوهش های پیشین و استفاده از نظرات خبرگان این صنعت ، ۱۲ مانع مهم و موثر بر توسعه صنعت ابریشم شناسایی گردید و سپس جهت اولویت بندی این عوامل ، از تکنیک مقایسه زوجی گروهی استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که افت صادرات فرش دستبافت ، ضعف در تولید و صادرات محصولات ابریشمی ، هم زمانی نسبی نوغان داری با کاشت برنج و برداشت چای، افزایش سن کشاورزان و بی رغبتی جوانان، نبود حمایت های بیمه ای و کافی نبودن تسهیلات حمایتی کم بهره، به ترتیب در اولویت های اول تا ششم مهم ترین موانع موثر بر توسعه صنعت ابریشم در گیلان قرار گرفته اند و بیش از هفتاد درصد وزن معیارها را به خود اختصاص داده اند.

صنعت ابریشم ، موانع توسعه ، نوغان داری، اقتصاد روستایی گیلان