مانیا فرید - دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
فرزاد افشاری - موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
منوچهر خدارحمی
محسن محمدی

بیماری زنگ قهوه ایBrown rust of Leaf rust که توسط قارچPuccinia recondite f. sp. Tritici ایجاد می شود یکی ازبیماریهای مهم گندم درکشورایران است که تقریبا هرساله درمناطق غرب شمال و جنوب کشورظاهر میشود و خسارتهایی را ایجاد مینماید زنگ قهوه ای علاوه برگندم به جو و چاودار و بعضی ازگندمیان وحشی نیز حمله می کند میزان خسارت درارقام حساس و درسالهای همه گیری بیماری قابل توجه است دراین تحقیق به منظور تعیین فاکتورهای بیماریزایی قارچ عامل بیماری ازمناطق شمال کشور شامل گرگان گنبد کلاردشت ساری قراخیل تعدادی ازنمونه برگ گندم آلوده به زنگ قهوه ای جمع آوری و درگلخانه خالص سازی و سپس روی رقم حساس بولانی تکثیر شدند نمونه های خالص بصورت جداگانه روی 55 ژنوتیپ گندم استاندارد زنگ قهوه ای مایه زنی شدند. پس از 12روز واکنش آنها با استفاده ازنمره دهی استاندارد زنگ قهوه ای و زنگ سیاه گندم براساس مقیاس مکینتاش و همکاران 0-4 یادداشت برداری شد. نتایج این تحقق نشان داد که کلیه جدایه ها روی گیاهان حامل ژنهای Lr29 Lr28, Lr25, Lr23+, Lr19, Lr10+, Lr2a غیربیماریزا و روی گیاهان ح امل ژنهای Lr37, Lr30, Lr18, Lr16 Lr15, Lr14b, Lr13, Lr12, Lr11, Lr10, Lr3bg, Lr3ka, Lr3, Lr22b, Lr22a, Lrb بیماریزا بودند

بیماریزایی ، گندم، زنگ قهوه ای، ژنوتیپ ژن