صدیقه حیدری - دانشجوی دکترا، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
مجید برزگر - استادیار، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
امیرحسین محمدداودی - دانشیار، گروه مدیریت آموزشی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران

این روزها، مجرمان سایبری بیشتر انسان ها را هدف قرار می دهند تا ماشین ها، زیرا سعی می کنند با سوء استفاده از نقاط ضعف کاربران، اهداف مخرب خود را به انجام برسانند. هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر فرهنگ و آگاهی امنیت سایبری با استفاده از تحلیل مضمون است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر روش، اکتشافی و از نظر نوع داده، کیفی است. داده های پژوهش شامل کلیه مقالات معتبر در حوزه فرهنگ و آگاهی امنیت سایبری منتشر شده در سال های ۲۰۲۰ الی ۲۰۲۲ در داخل و خارج کشور می باشد که با ۳ کلیدواژه (فرهنگ، آگاهی، امنیت سایبری) در پایگاه های معتبر جمع آوری و با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، در چارچوب نرم افزار MAXQDA مورد بررسی قرار گرفته است. معیار ورود مقالات به پژوهش، محتوی قابل اجرا برای سوال پژوهش و معیارهای خروج خلاصه مقالات، فصل های کتاب، گزارش های کوتاه و عدم دسترسی به متن کامل مقاله بوده است. سنجش روایی با استفاده از روایی محتوی و برآورد پایایی داده ها با استفاده از روش هولستی انجام شد. یافته ها نشان داد از بررسی متون ۳۹۲ مضمون پایه مرتبط با فرهنگ و آگاهی امنیت سایبری شناسایی شد که ۱۲ مضمون سازمان دهنده دارایی ها، تداوم، دسترسی و اعتماد، عملیات، محافظت، حکمرانی امنیتی، نگرش، رفتار، شایستگی، تعهد و حمایت، رعایت امنیت سایبری و بودجه بندی را پوشش دادند. عوامل شناسایی شده می توانند در قالب ابزار تحلیلی در زمینه ارزیابی فرهنگ و آگاهی امنیت سایبری که عامل مهمی در وقوع جرائم سایبری است، مبنای عمل قرار گیرد تا به گونه ای منطقی و اصولی به کاهش جرائم سایبری و حل مشکلات مرتبط با آن در حوزه های اقتصادی، آموزشی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی پرداخت.

تحلیل مضمون, عوامل موثر, فرهنگ, آگاهی, امنیت سایبری