فرشته بهشتی - کارشناس مهندسی صنایع ، شرکت فراورده های نسوز پارس
سیدمحمدحسین قوامی - دانشجوی مهندسی صنایع، دانشگاه یزد

دستیابی به کیفیت مطلوب در مؤ سسات تولیدی و خدماتی مستلزم ایجاد یک سیستم مؤثر و کارا می باشد . امروزه برقراری سیـستم ها برای ارتقاء و یا استاندارد ساختن روش های کیفی در دستگاههای تولیدی و خدماتی امری بدیهی به نظر می رسد . مسلما پیاده کردن ایـن سیستم ها مستلزم به کارگیری سرمایه های نیروی انسانی، مالی و تجهیزات است . حال باید بررسی کرد که برقراری این سیستم ها تا چه حـد اهداف منظور را براورده کرده است . یکی از این ابزارها برای بررسی سیستم ها و در نتیجه بهبود کیفیت، تعیین اولویـت اقـدامات اصـلاحی و بهبود استقرار پایگاههای واحد سنجش کیفیت، هزینه یابی کیفی است . گروهی از هزینه ها که در جهت ارتقاءکیفیت توسط شرکت ها به صورت داوطلبانه پرداخت می شود شـامل هزینـه هـای پیـشگیری وارز یـابی است . گروه دوم هزینه هایی است که به خاطر عدم رعایت کیفیت و رضایت مشتریان بر سازمان تحمیل می شود و شامل هزینه های نقـص و عیب است که این نقص یا در فرآیندهای تولید نمایان می شود و یا در مراحل تحویل به مشتری .امروزه که رقابت حرف اول را در صنایع کوچک و بزرگ می زند اهمیت کیفیت روز به روز بیش از پیش آشکار می شود . توجیه این مطلب که هزینه های کیفی مختص به هزینه های بررسی کیفیت و عمدتا واحد کنترل کیفی نیست، امری حائز اهمیت اسـت . در حقیقـت هزینـه هـای کیفی مشتمل بر کلیه هزینه هایی است که به نحوی و در هر مقطع برکیفیت و خدمات تولید اثر می گذارد .در این مقاله به معرفی و توضیحات مختصری پیرامون هزینه های کیفی پرداخته و سپس روند اجرای سیستم هزینه یابی کیفی و نتایج آن در شرکت فرآورده های نسوز پارس آورده شده است . ضمن اینکه تاکید برشناسایی هزینه های کیفی مؤثر بر کیفیـت اسـت کـه ا غلـب بـا نگـاه سطحی ناچیز به حساب می آیند ولی در مجموع با تکرار سیکل های تولید، خود عامل مهمی در جهت ایجاد هزینه هستند .

هزینه کیفیت ، هزینه پیشگیری ، هزینه ارزیابی ، هزینه نقص داخلی ، هزینه نقص خارجی