هومان لیاقتی - استاد گروه کشاورزی اکولوژیک، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
شهلا لجم اورک رمه چری - دانشجوی دکترا گروه کشاورزی اکولوژیک، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

بررسی تکامل متابولیسم اجتماعی و اقتصادی زیست توده در گندم زارهای ایران در طی یک دهه منجر به بروز دانش کلی درباره ویژگی های این بوم نظام ها در مواجه با شرایط بین المللی می گردد. هدف این پژوهش تجزیه و تحلیل جریان مواد (زیست توده) در این گندم زارها (استخراح داخلی، واردات و صادرات) از سال های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ بود و این سری زمانی بر اساس اصول کلی حساب و تجزیه و تحلیل جریان مواد در سطح اقتصاد (EW-MFA) ساخته شد. پایگاه داده ساخته-شده امکان توصیف تولید و مصرف زیست توده را با استفاده از شاخص های جریان مواد محاسبه شده - استخراج داخلی (DE)، مصرف داخلی (DMC) و تراز تجاری فیزیکی (PTB) فراهم می کند. در نتایج مشاهده شد که در طی یک دهه گذشته DE معادل ۵/۱۴درصد، DMC معادل ۵/۲۰ درصد و PTB در حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است. نتایج همچنین نشان دهنده سهم عمده تولیدات داخلی و واردات در تامین نیاز به گندم در طی یک دهه اخیر است. سهم بخش صادرات گندم در تراز تجاری کشور در طی این سال ها چندان پررنگ نبوده است.

متابولیسم اجتماعی-اقتصادی، گندم، بوم نظام های کشاورزی، جریان مواد و انرژی، واردات، صادرات