نعمت الله اکبری - دانشگاه اصفهان
الهام کاظمی - دانشگاه اصفهان

بهبود بهره وری یکی از کارآمدترین روشهای افزایش رشد اقتصادی مورد توجه بیشتر برنامه ریزان و سیاست گذاران در کشورهای مختلف بوده و سرمایه گذاری های بسیار زیادی را در این خصوص انجام داده اند. مخارج سرمایه گذاری دولت ها در زمینه ارتقای سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه و زیر ساخت های عمومی مصادقی از این اقدامات آنها برای ارتقای بهره وری است. به طور گسترده یک کشور در فرآیند رشد اقتصادی خود نخست، تحت تأثیر موقعیت مکانی- جغرافیایی، شرایط داخلی و توانمندی های خود و سپس تحت تأثیر عملکرد کشورهای مجاورش قرار می گیرد. در این پژوهش، تجزیه و تحلیل بهره وری و سرریزهای جغرافیایی به منظور بررس جهت تأثیر هر یک از عوامل نظیر تحقیق و توسعه، سرمایه انسانی زیر ساخت های عمومی و سرریزهای جغرفیایی در منتخبی از کشورهای OECD و ایران طی دوره 2007-2000 با استفاده از مدل های اقتصاد سنجی مورد مطالعه قرار می گیرد. نتایج نشان می دهد که تأثیر تحقیق و توسعه و سرمایه انسانی و زیر ساخت های عمومی بر بهره وری کل عوامل تولید، مثبت و معنی دار بوده است اما اثر زیر ساخت ها بر رشد اقتصادی با وجود مثبت بودن بی معنی است. همچنین، اثر سرریزهای جغرافیایی تحقیق و توسعه و زیرساخت های عمومی بر بهره وری کل عوامل و رشد اقتصادی مثبت و معنی دار است. یافته های تحقیق نشان می دهد که به منظور رشد بهره وری بالاتر کشورهای مورد بررسی باید به توسعه سرمایه انسانیف افزایش فعالیت های تحقیق و تسعه و تعمیق همکاری های خود نگاه استراتژیک داشته باشند.

بهره وری کل عوامل، رشد اقتصادی، تحقیق و توسعه، سرمایه انسانی، سرریزهای جغرافیایی، کشورهای OECD