سیده آذر موسوی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد بهداشت حرفه ای
محمدعلی لحمی - عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
وجیه الله الوندیان - کارشناس بهداشت حرفه ای

از آن جایی که طولانی شدن مسافت بین محل کار وزندگی باعث شده روزانه هزاران نفر ساعتها وقت خود را در وسـایل نقلیـه سـپری منمایند وجود زیر سری که در آن اصول ارگونومی رعایت شده باشد ضروری است،در این تحقیـق پارامترهـای آنتروپـومتریکی لازم جهـت طراحی زیرسری که شامل -1 انحنای گردن در حالت طولی -2 انحنای گردن در حالت عرضی -3 ارتفاع گودترین نقطه گـردن از سـطح نشستگاه -4 فاصله گودترین نقطه گردن از سطح پشتی -5 انحنای قوس پس سری وسایل استفاده شده در این روش،خط کش بلند فلزی با دقت میلیمتری ،برای اندازه گیری انحنای سر و گردن از پیستوله ماری ( یک نوع خـط کـش مـدرج قابـل انعطـاف غیرکشـسان ) اسـتفاده شد . تعداد نمونه 256 نفر تعیین گردید که به دو گروه از نظر جنسی ( زن و مرد ) و در رنجهای نو جوان، جوا ن ، میان سالوسالمندقرار گرفتـه اند . به ازای هر پارامتر آنتروپومتریکی 256 منحنی بدست میĤید که آنها را بر روی کاغذ میلیمتر ی ( شطرنجی ) ترسـیم نمـوده . از میـان 256 منحنی موجود باید یک منحنی را که نماینده میانگین جمعیت است به کمک روشهای آماری استخراج شد . از تقریب هر یک از منحنی های اندازه گیری شده بوسیله پیستوله ماری با اشکال هندسی ، انحنا های سر و گردن بیشترین شباهت را با منحنی سهمی دارند یعنی از قـوانین مربوط به معادلات سهمی ها پیروی می نمای د .. البته در مباحث آنتروپومتری علاوه بحث صدکها حدود قابل تنظیم نیز مطرح است . به همین منظور دراندازههای ب دست آمد به دو روش ریاضی و اندازه گیری، محاسبات لازم برای صدکهای آنتروپومتری صورت گرفـت کـه از آنهـا برای طراحی زیر سری استفاده شد . در این تحقیق مشخص شد منحنی های پـس سـری از قـوانین ریاضـی مربـوط بـه سـهمی هـا پیـروی می نمایند . همپوشانی نسبتاً بالای منحنی های بدست آمده به روش ریاضی به آنچکه به روش اندازه گیری بدست آمده بود گواه خـوبی اسـت که هنگام اندازه گیری پارامترهای آنتروپومتریکی مربوط به انحناهای سر و نیز انتقال آنها روی کاغذ شطرنجی دقت زیـادی صـورت گرفتـه است . متخصصان ارگونو می از رشته های تخصصی گوناگونی هستند . باید از ایده های مهندسین صنایع و طراحی صنعتی بـه خـوبی اسـتفاده شود ، و این موضوع می تواند سرآغاز خوبی برای فعالیت مشترک متخصـصین مـرتبط بـا رشـته ارگونـومی جهـت طراحـی علمـی وسـایل و پست های کاری با رویکرد ارگونومیکی باشد

Ergonomy، Anthropometry