معصومه دستمرد - دکتری علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه دانشکده حقوق و علوم سیاسی،کرمانشاه، ایران

تقابل سنت و مدرنیته در ایران معاصر موضوعی پیچیده، حساس و دقیق با ظرافت های فکری، تاریخی، سیاسی و اجتماعی فراوان است. علاوه بر پرداختن به زوایای مختلف موضوع و ارائه مواد و منابع متنوع که گاه بسیار ناهمگون و ناسازگار هستند؛ بررسی این موضوع نیز مستلزم نوعی طبقه بندی و بازسازی فکری و علمی است. اساسی ترین چالشی که ایران حداقل در ۱۵۰ سال گذشته با آن مواجه بوده، تقابل سنت و مدرنیته و چگونگی عبور از این گلوگاه تاریخی بوده است. در این تقابل عده ای تنها راه فرار از وضع موجود را غرب زدگی و تقلید کورکورانه از غرب می دانند. برخی نیز بر روایات گذشته پافشاری می کنند، روایاتی که در جریان حوادث و تحولات تاریخی با ناخالصی ها و خرافات فراوانی همراه بوده و نیازمند اصلاح و بازنگری است؛ اما تجربه گذشته به ما یادآوری می کند که راه سنت گرایان افراطی و روش مدرنیست های رادیکال را دنبال نکنید زیرا آن ها همیشه شکست خورده اند. در این پژوهش ابتدا سنت و مدرنیته از دیدگاه اندیشمندان مختلف با روش توصیفی- تحلیلی تعریف و تبیین شده و سپس پیشینه تاریخی سیر تحول و دگرگونی در آغاز نهضت مشروطیت به شرح زیر ارائه شده است. اثبات نتیجه درنهایت به تحلیل تطبیقی موضوع فوق پرداخته شده و مهم ترین حوزه های تحقیق موردبررسی قرارگرفته است.

نهضت مشروطه, قاجار, سنت گرایی, نوگرایی