بابک درویشی - نویسنده مسئول، بخش کنترل و گواهی بذر، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: b.darvishi@spcri.ir
عنایت رضوانی - بخش کنترل و گواهی بذر، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: e.rezvani@areeo.ac.ir
حسین صادقی - بخش کنترل و گواهی بذر، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: h.sadeghi@areeo.ac.ir
مصطفی شاکری - بخش کنترل و گواهی بذر، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: mshakeri@ut.ac.ir
حامد نصیری وطن - بخش کنترل و گواهی بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران. رایانامه: h.nasirivatan@spcri.ir
محمد کاوند - بخش کنترل و گواهی بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران. رایانامه: m.kavand@areeo.ac.ir
شمس ا... ینکجه فراهانی - بخش کنترل و گواهی بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران. رایانامه: sh.nikje@areeo.ac.ir
مهران شرفی زاد - بخش کنترل و گواهی بذر، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. رایانامه: m.sharafizad@spcri.ir

هدف: این آزمایش به منظور بررسی ارزش زراعی دو رقم جدید لوبیا به نام­های سپهر و سمبل صورت گرفت که توسط بخش خصوصی و با هدف ثبت نام ارقام مذکور در فهرست ملی ارقام گیاهی معرفی شده­اند.روش پژوهش: این ارقام به همراه چهار رقم شاهد در سه منطقه مختلف (کرج، زنجان و خمین) و در هر منطقه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال زراعی (۱۴۰۰-۱۳۹۹ و ۱۳۹۹-۱۳۹۸) موردبررسی قرار گرفتند.یافته­ ها: نتایج بررسی صفات نشان داد که گلدهی در ارقام کاندید سپهر و سمبل به طور معنی ­داری زودتر از ارقام شاهد (به ترتیب هشت و چهار روز زودتر از میانگین ارقام شاهد) اتفاق افتاد. به همین ترتیب رسیدگی فیزیولوژیک بذر در ارقام سپهر و سمبل به ترتیب هشت و ۱۰ روز زودتر از میانگین ارقام شاهد صورت گرفت. تعداد بذر در غلاف ارقام کاندید سپهر و سمبل تفاوت معنی­ داری با ارقام شاهد نداشت. ارقام سپهر و سمبل دانه­ های درشت­تری تولید کردند و وزن صددانه این ارقام به طور معنی­ داری بالاتر بود (به ترتیب ۷/۹ و ۱/۲۴ درصد بالاتر از میانگین سایر ارقام)، ولی عملکرد دانه در این دو رقم نسبت به ارقام شاهد به طور معنی­داری کم تر بود (به ترتیب ۸۹/۱۹ و ۲۷/۱۸ درصد کم تر از میانگین سایر ارقام).نتیجه­ گیری: در نهایت ارقام کاندید سپهر و سمبل به دلیل تیپ ایستاده و سهولت برداشت، زودرس بودن و مصرف یک تا دو نوبت آب کم تر و بازارپسندی و تولید دانه ­های درشت­ تر می­توانند به عنوان ژرم­پلاسم­ های جدید در تولید حبوبات کشور نقش موثری ایفا نمایند.

ارزش زراعی, تجاری سازی, رقم, سازگاری, لوبیا