مسلم حیدری - گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران. رایانامه: m.heydari۴۰۶۶@znu.ac.ir
مهرداد چائی چی - نویسنده مسئول، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران. رایانامه: m.chaichi@areeo.ac.ir

هدف: پیش تیمار بذر ساده ­ترین و در عین حال بهترین روش برای افزایش سرعت جوانه­ زنی بذرهاست.روش پژوهش: بر این اساس مطالعه ­ای با هدف تاثیر پیش ­تیمار بذرهای ارقام مختلف جو (Hordeum vulgare L.) بر شاخص­های مختلف سبزشدن به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان در سال ۱۴۰۱ اجرا گردید. تیمارها شامل پیش ­تیمار بذر با کودهای ۱- کود مایع ویژه بذر مال بیوزر، ۲- سیفول آمینو زینک، ۳- سبزینه، ۴- کود بذرمال رویش، ۵- اکوبوستر و ۶- شاهد (عدم کاربرد کود) به عنوان فاکتور اول و ارقام مختلف جو آبی (جلگه، بهمن و آذران) و دیم (آبیدر، قافلان و سهند) به عنوان فاکتور دوم بود.یافته ها: نتایج حاکی از تاثیر معنی­ دار پیش­ تیمار بذرها بر شاخص­ های مورد ارزیابی در مقایسه با تیمار شاهد بود. بیش ترین فعالیت آنزیم کاتالاز (Unit/ml ۱۱۷/۰) و پراکسیداز (Unit/ml ۰۸/۸۵) در گیاهچه ­های حاصل از بذرهای پیش ­تیمار شده با سیفول آمینوزینک به دست آمد که به ترتیب ۷۲ و ۳۳ درصد بیش تر از گیاهچه­ های حاصل از بذرهای شاهد بود. بیش ترین شاخص بنیه گیاهچه­ ها مربوط به پیش­ تیمار بذرهای با کود سیفول آمینوزینک (۵۵/۲۶) بود که به ­طور معنی­ داری بیش تر از بذرهای شاهد (۸۴/۲۲) و سایر پیش ­تیمارها به دست آمد. هم چنین درصد سبزشدن بذرهای پیش­ تیمارشده با کود سیفول آمینوزینک به طور معنی ­داری (۵/۳ درصد) بیش تر از تیمار شاهد بود.نتیجه گیری: در بین تیمارها کود بذرمال سیفول آمینوزینک و در بین ارقام نیز رقم آبی آذران بیش ترین تاثیرگذرای را در شاخص­ های مختلف نشان دادند. با توجه به این که پیش ­تیمار بذر روشی آسان و مقرون به صرفه­ بوده و درعین سادگی و عدم نیاز به دانش فنی پیچیده، به آسانی می­تواند توسط کشاورزان اجرا گردد. بنابراین این روش جهت بهبود سبزشدن و استقرار گیاهچه، رشد گیاهچه، افزایش کیفیت و قدرت بذرهای جو توصیه می­شود.

اسقرار گیاهچه, آنزیم پراکسیداز, آنزیم کاتالاز, درصد سبزشدن, سرعت سبزشدن