رضا ابراهیم زاده حقیقی فارس - رشته فرهنگ و زبان های باستانی،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.
زهره زرشناس - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران ، ایران
آمنه ظاهری عبدوند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران

مقاله حاضر، ترجمه فارسی و بررسی متنی به زبان سغدی مسیحی درباره زندگی و اقدامات «یوحنای دیلمی» قدیس سریانی مسیحی است، که در اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم میلادی در عراق و ایران می زیسته است. این متن سغدی در کلیسای نستوری ناحیه «بولاییق» (Bulayȉg) ترفان همراه با چند متن دیگر کشف شده است و در کتابخانه دولتی برلین نگهداری می شود و با وجود افتادگی بسیار دارای اطلاعات تاریخی منحصر به فردی است که وضعیت اجتماعی، تاریخی، دینی و زبانی آن دوران را منعکس می کند. این متن سغدی به اقدامات مهم «یوحنای دیلمی» می پردازد که در عراق و به خصوص ایران انجام شده اند . این متن سغدی که مورد بررسی برخی محققان از جمله «سیمز ویلیامز»(Sims-Williams) قرار گرفت است، با توجه به شواهد زبانی گونه متاخری از زبان سغدی را می نمایاند. همچنین، از آنجایی که این متن سغدی تاکنون به زبان فارسی ترجمه نشده است، در این پژوهش تلاش گردید تا متن به زبان فارسی برگردانده شود و مقرر شد که این برگردان بر اساس متن سغدی باشد . همچنین، سعی گردید این متن سغدی با سایر متون موجود دیگر درباره این قدیس سریانی تطبیق داده شود و یادداشت هایی بر موضوعات مطروحه در محتوای این متن سغدی ارائه گردد.

یوحنای دیلمی, قدیس سریانی, سغدی مسیحی, دیلم, ارجان, صومعه