وحید مبارک - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

با توجه به اینکه، عطار شاعری پرکار است و رباعی ها، مثنوی ها، غزل ها و قصیده های زیادی دارد، گمان می رود که متن تذکره-الاولیا که گزینش و گزارش احوال اولیا وصوفیان است، متاثر از همین وجه و رویکرد شاعرانگی وی و مشحون از ابیات و شواهد فارسی و عربی باشد، در ضمن مخاطب خانقاهی و عامی وی نیز درآمیختگی نثر و نظم را می طلبیده است اما؛ چنین نیست و مستندات و شواهد شعری عربی و فارسی در آن اندک است. بررسی توصیفی- تحلیلی این ابیات که بیشتر عربی هستند، نشان می دهدکه انتخاب و سرودن این تعداد اندک نیز در انسجام معنایی و منطقی با مقدمه و متن اند و، بیانگر قدرت شاعری و اندیشه-های عارفانه عطار هستند. امید و دلبستگی به حق و دلخوشی به بندگی او، دوستی خاندان پیامبر، گله و شکایت از روزگار و ویرانگری او، نابودی وفا و دوستی و رواج دشمنی در میان مردم، مرگ و بازگشت بسوی خدا، خوارکنندگی هوا و هوس، سفارش به رعایت ادب و ادب شاگردی، ارج نهادن به صحبت و یاری مردان خدا، پذیرش آزمون های راه معرفت وخداشناسی، دل نبستن به دنیا و سپاسگزاری از نعمت های خداوند، دوست داشتن دعا و ترک خواهش های مادی از خداوند اندیشه هایی مطرح شده در این ابیات هستند که با گرایش کلی بیان شده در مقدمه و متن تذکره الاولیای عطار همسویی دارند و با تکرار معنایی، انسجام منطقی متن را نشان می دهند.

"عرفان", " عطار", " تذکره الاولیا", " مقدمه و موخره", ' شاهد مثال"