حمید رضا رکنی - کارشناس فنی و شهرسازی منطقه هفت، شهرداری شیراز
لیلا آموزنده - کارشناس برنامه ریزی منطقه هشت، شهرداری شیراز
داود امینی نسب - کارشناس فنی و شهرسازی منطقه هشت، شهرداری شیراز

امروزه فرسودگی بافت واقعیتی است که بیشتر شهرهای باسابقه و تاریخی را متاثر ساخته است. چرخه ی بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده ی شهری، از شناسایی درست محدوده و تفکیک آنها به محله های فرسوده آغاز می شود. هدف از این پژوهش، مطالعه ی نمونه ای، شهرک حسین آباد که منطقه ۱۰ شهرداری شیراز واقع شده است در بستر GIS می باشد. دو شاخص مهم و الوییت دار از ویژگی کالبدی بافت های فرسوده شناسایی و میزان فرسودگی در آن مورد ارزیابی فضایی قرار گرفت. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است؛ و تلاش می گردد با استفاده از دو شاخص کیفیت و نوع مصالح و سازه ساختمان، بافت های فرسوده شناسایی گردند. این پژوهش از نظر هدف تحقیق، کاربردی توسعه ای و در روند تحلیل ها از فرآیند تحلیل فضایی استفاده شده است. در این پژوهش از نرم افزاری Excel، Arc GIS و Google earth استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که ۲۱ درصد قطعات کیفیت ساختمان مناسب دارند و ۷۱ درصد قطعات، کیفیت ابنیه مناسب ندارند و جزء بافت فرسوده محسوب می شوند. میزان قطعاتی که استحکام کالبدی کمی دارند در این شهرک زیاد است و می بایست در اولوییت برنامه ریزی قرار بگیرد. از نظر پراکندگی نیز در این شهرک ، بناهای که کیفیت ساختمان پایین تری دارند تقریبا در تمام سطح شهرک پراکنده می باشند. وضعیت واحدهای ساختمانی بر حسب نوع مصالح و سازه به کار رفته شده در آنها نشانگر آن است که در این شهرک ۴۴ % قطعات مصالح و سازه ی مقاوم دارند و ۴۸% قطعات، مصالح و سازه ی مناسب ندارند به عبارتی این قطعات زیر سازی مناسبی ندارد و اتصالات افقی و عمودی در آنها رعایت نشده است و جزء بافت فرسوده و ناکارآمد محسوب می شوند.

GIS، کیفیت ساختمانی، نوع مصالح ساختمانی، بافت فرسوده، منطقه ۱۰ شهرداری شیراز،