منتظر البیاتی - دانش پژوه دوره دکتری تفسیر تطبیقی. جامعه المصطفی العالمیه. قم. ایران
علیرضا قائمی نیا - استادیار و عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ، قم، ایران
سید حمید جزایری - استادیار و عضو هیات علمی جامعه المصطفی ص العالمیه، قم، ایران

قرائت قرآن مهمترین کلید ورود به خزانه معرفت قرآن است . لکن پس از پیامبرk اختلاف قرائات به فزونی رفت و متخصصان علوم قرآنی برای یافتن قرائت صحیح قواعد مختلفی را ارائه کردند . در این میان عالم سبیط نیلی متفکر و قرآن پژوه شیعه عراقی، تلاش نمود با استفاده از واج شناسی، رویکرد قصدگرایی و تفسیر قرآن به قرآن، وجود ترادف و مشترک لفظی در قرآن را نفی کند و هرگونه تقدیر یا حذف الفاظ یا تغییر ترتیب واژه ها در آیات را بیانگر تغییر معنا و مقصود الهی داند و معیار دورن متنی را برای تشخیص قرائت صحیح ارائه نماید . لکن سخن او در خصوص تشخیص قرائت صحیح قرآن دارای اشکالاتی است؛ مانند: پیشنهاد قرائت صحیح پیش از بررسی قرائات مختلف، خلط میان تثبیت یک قرائت در مصحف کنونی با ترجیح یک قرائت بر قرائات دیگر . این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و کتابخانه ای، به نقد و بررسی معیار نیلی در این زمینه می پردازد، و بیان می کند که یکی از معیارهای تشخیص قرائت صحیح قرآن، استفاده از روابط درون متنی، از جمله همنشینی واژه ها، نغماهنگ و پیوستگی آیات است .

عالم سبیط نیلی, نظام قرآنی, قرائات, قصدگرایی, معیار تشخیص قرائت صحیح قرآن