سیدعباس ساطوریان - استاد و همکار پژوهشی، گروه روانشناسی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم
محمدرضا احمدی - استادیار گروه روان شناسی موسسه امام خمینی
حمید رفیعی هنر - استادیار پژوهشکده اخلاق و معنویت؛ پژوهشکده فرهنگ و علوم اسلامی، قم، ایران
کارینه طهماسیان - استادیار، گروه روانشناسی؛ دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی والدگری دوره نوجوانی بر اساس منابع اسلامی به روش آمیخته(کیفی و کمی) از نوع اکتشافی متوالی در سال ۱۳۹۹ انجام گرفت. در بخش کیفی پژوهش، ابتدا با استفاده از روش داده بنیاد و بر اساس تحلیل معنایی، منابع اسلامی بررسی و از میان بیش از ۵۰۰ گزاره اسلامی، با توجه به اصل اشباع ۱۶۶ گزاره انتخاب شد که با تحلیل گزاره ها، ۱۹۴ کد باز، ۸۸ کد محوری و ۱۸ کد انتخابی به دست آمد. در بخش کمی، با استفاده از روش دلفی، میزان مطابقت کدهای محوری با کدهای باز و گزاره ها، همچنین میزان مطابقت کدهای انتخابی با کدهای محوری و گزاره ها توسط متخصصان (۷۷/۸۴CVI >و۹۶/۰CVR >) تایید شد. نتایج پژوهش نشان داد الگوی والدگری اسلامی برای دوره نوجوانی از ۵ مقوله مبنایی(شرایط علی، شرایط واسطه ای، مقوله محوری، راهبردها و پیامدها) و هر مقوله از یک یا چندین مولفه تشکیل شده است. در نتیجه ی تقسیم بندی کدها در مقوله های پنج گانه روشن شد که یک کد به عنوان شرط علی، هشت کد به عنوان شرایط واسطه ای و هفت کد به عنوان راهبردها اختصاص یافت و دو کد نیز با هم ترکیب و مقوله هسته ای را شکل دادند. روایی الگوی والدگری اسلامی نیز توسط متخصصان مطلوب (۹۹/۰ CVI >و۹۲/۰CVR >) ارزیابی شد. نتیجه این که منابع اسلامی، از غنا و ظرفیت بالایی برای استخراج الگوی والدگری برخوردار است که برای دوره نوجوانی از ۱۸ مولفه تشکیل و با اعتبار است.

"والدگری", "نوجوان", "الگو", "منابع اسلامی"