اکبر ذوالفقاری - استادیار، دکتری علوم سیاسی-توسعه، گروه علوم سیاسی ، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
آزاده قیومی - کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی، گروه برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مقدمه: سلامت اجتماعی، مفهومی چند بعدی شامل سلامت اجتماع، سلامت جسم، و سلامت روان است؛که متاثر از عوامل گوناگونی از جمله سرمایه اجتماعی است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر فراتحلیل رابطه بین سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی، جهت برآورد اندازه اثر سرمایه اجتماعی بر سلامت اجتماعی است.روش: جامعه آماری پژوهش پژوهشهای انجام شده در بازه زمانی ۱۴۰۰-۱۳۹۰ با موضوع سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی است. ۱۲ پژوهش که دارای ویژگیهای مناسب برای ورود به فراتحلیل بودند، با نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات، ویرایش دوم نرمافزار جامع فراتحلیل مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به ناهمگونی مطالعات، از مدل اثرات تصادفی برای ترکیب نتایج و رسیدن به اندازه اثر استفاده شده است. یافتهها: اندازه اثر برآورد شده ۰.۴۹۷ و معادل سطح متوسط رو به بالا در نظام تفسیر کوهن در محدوده اطمینان است. نظر به ناهمگونی مطالعات؛ متغیرهای «واحدتحلیل، محدوه جغرافیایی و زمان انجام مطالعات» بهعنوان متغیرهای تعدیلگر وارد تحلیل شدند. نتایج نشان داد اندازه اثر مدل در سطح خرد قویتر از سطح کلان است، و تاثیر پذیری سلامت اجتماعی از سرمایه اجتماعی در شمال کشور بیشتر از سایر مناطق بوده، و تاثیر سرمایه اجتماعی بر سلامت اجتماعی در طول زمان بیشتر شده است.بحث: بهرهمندی از پارامترهای اساسی سرمایه اجتماعی، و تقویت متغیرهای آن شامل اعتماد اجتماعی، تعهد اجتماعی، مسئولیت اجتماعی و ... از پیش شرطهای اساسی در سلامت اجتماعی افراد و توسعه همه جانبه و پایدار جوامع است.

سرمایه اجتماعی, سلامت اجتماعی, فراتحلیل, اندازه اثر, توسعه اجتماع