زینب عباسی مکوند - PhD student of counseling, Department Of counseling, Qeshm Branch, Islamic Azad University, Qeshm, Iran. zn.abbasi@yahoo.com
عماد یوسفی - Assistant professor, Department of psychology and educational science, Qeshm `Branch, Islamic Azad University, Qeshm, Iran
لیلا خواجه پور - دکترای فلسفه آموزش و پرورش، استادیار، گروه فلسفه و تعلیم و تربیت، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران khajepoor۲۴@gmail.com
سهیلا جوکار - Assistant professor, Department of Mathemateics and statistics, Qeshm Branch, Islamic Azad University, Qeshm, Iran

هدف: این پژوهش با هدف فراهم ساختن خلاصه ای جامع از شواهد تجربی مرتبط با سوگ پیچیده صورت گرفت. روش: پژوهش حاضر کیفی و از نوع مرور منظم منابع بود. در همین راستا ابتدا پژوهش های مرتبط با سوگ از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ در پایگاه های مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، مگ ایران، گوگل اسکالر، ساینس دایرکت و تیلواندفرنسیس مورد جستجو و بررسی قرار گرفتند. باتوجه به کلیدواژه های انتخاب شده ۵۴۷ مقاله علمی در پایگاه های مذکور بازیابی شد، درنهایت با توجه به ملاک های ورود/ درون گزینی ۴۲ پژوهش انتخاب و در مرحله نهایی موردبررسی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از دو بازبین که به صورت مستقل کار می کردند و با استفاده از ابزار پیشنهادی پریزما (۲۰۰۹) موردبررسی قرار گرفتند. بازبین ها داده ها را مقایسه کرده و در مورد موارد مورد اختلاف بحث کردند تا به توافق برسند. داده هایی که اجماع داشت در تحلیل نهایی مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: درنهایت داده ها در دو دسته عوامل درمانی (ترغیب خودتنظیمی، به اشتراک نهادن درد با دیگران یا بازگویی ترمیمی، مواجهه یا بازنگری موقعیت های اجتنابی، مرور خاطرات مثبت فرد درگذشته و دعوت به یادآوری خاطرات منفی) عوامل مخاطره آمیز (ضعف در آیین های سوگواری، حمایت اجتماعی اندک، معنای منفی فقدان) قرار گرفتند. نتیجه گیری: در درمان افراد مبتلا به سوگ پیچیده حمایت اجتماعی اهمیت ویژه ای دارد.

Bereavement, mourning ceremony, systematic review, emotion regulation, social support, سوگ پیچیده, آئین سوگواری, مرور سیستماتیک, نظم جویی هیجان, حمایت اجتماعی