سینا بهروزی خورگو - دانشجوی دکتری مدیریت محیط زیست، گروه محیط زیست، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران
حسین پرورش - استادیار، گروه محیط زیست، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران
مریم مصلحی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندر عباس، ایران
آژیر خلیل آریا - استادیار، گروه محیط زیست، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران

جنگل های مانگرو از بوم سازگان های شکننده ای است که به دخالت های انسانی بسیار حساس است. در این تحقیق برای نخستین بار، تاثیر پساب آب شیرین کن بر خصوصیات رویشی و درجه شادابی نهال های حرا بررسی شد. پس از جمع آوری بذرها از درختان مادری سالم و کشت آنها در شهریور ۱۳۹۹، بذرها با تیمارهای آبی با غلظت ۰، ۱، ۲، ۳، ۵، ۱۰ و ۲۰ درصد پساب آب شیرین کن دو بار در روز آبیاری شدند. پس از شش ماه، خصوصیات رویشی در تیمارهای مختلف اندازه گیری و با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه مقایسه شد. درجه شادابی نهال ها نیز با آنالیز کروسکال- والیس مقایسه شد. براساس نتایج، رویش قطری (۴۰/۳ میلی متر)، رویش ارتفاعی (۱۰/۵۰ سانتی متر)، طول ریشه (۵۸/۳۳ سانتی متر) و سطح برگ (۶۷/۲۱ سانتی متر مربع) در تیمار شاهد بیشترین مقدار را داشت. همچنین تعداد برگ و درجه شادابی در تیمارهای مختلف، اختلاف معنی داری داشت. شایان ذکر است که شوری خاک در تیمار شاهد و پساب ۲۰ درصد به ترتیب با مقادیر ۲۴ و ۴۱/۳۰ میلی زیمنس بر سانتی متر کمترین و بیشترین مقدار را داشت (۰۵/۰>P). نتایج نشان داد که پساب آب شیرین کن تاثیر منفی بر خصوصیات رویشی نهال های حرا دارد و افزایش غلظت، بر شدت تاثیرات منفی آن می افزاید. در مجموع نتایج، حد بحرانی تاثیر پساب بر خصوصیات رویشی نهال های حرا را می توان از غلظت ۱۰ درصد گزارش کرد. بنابراین توصیه می شود برنامه های مدیریتی صحیحی در استفاده از آب شیرین کن و همچنین دفع پساب آن انجام گیرد تا آسیب به جنگل های مانگرو به کمترین حد برسد.

جنگل مانگرو, درجه شادابی, رویش ارتفاعی, قطر یقه