میترا معنوی راد - استادیار گروه ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه الزهراء، تهران، ایران.
سعیده عنبر دباغیان - کارشناس ارشد ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه الزهراء، تهران، ایران

چکیده      نقش رسانه­های تصویری و رابطه آن با مخاطب، مسئله مهمی در جهان معاصر بشمار می­آید. یکی از مهم­ترین رویکردهایی که بواسطه آن می­توان به این منظور دست یافت، آشنایی­زدایی است. این رویکرد با تغییرعادات دیداری و ادراکات بصری در مخاطب احساس شگفتی ایجاد کرده و وی را به مشارکت می­طلبد. در نظریه­های هنری و ادبی، این مقوله از مفاهیم کاربردی بشمار می­آید که در هنرهای ارتباطی به آفرینش مفاهیم نو منجر می­گردد. مطالعه موردی این مقاله بر آشنایی­زدایی و نقش آن در عملکرد تصویرسازی تبلیغاتی تاکید دارد. فرض بر آن است که این رویکرد موجب نوعی نگاه عالمانه در این زمینه شده و ارتباطات بصری را با زبانی نوین مطرح می­نماید. در بیان عوامل موثر برای جلب توجه و متقاعدسازی مخاطب از طریق تصویر، توجه به ویژگی ضمنی بودن دلالت­های تصویری، نقش مخاطب در آفرینش معنا و ارتباط تکنیک­های خلاقانه تصویرسازی با مقوله آشنایی­زدایی از شیوه کتابخانه­ای استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که آشنایی زدایی با بهره از زبان نوین و غیرمستقیم، در برقراری ارتباط بصری با مخاطب موثر است.

واژه های کلیدی آشنایی زدایی, تصویرسازی تبلیغاتی, ارتباط تصویری, دلالت ضمنی