سیده زهرا صدر دشتکی - Department of Agricultural Extension and Education, School of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran
مهسا فاطمی - Department of Agricultural Extension and Education, School of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: تغییرات جمعیت، فناوری، تورم، بیکاری، عدم توسعه یافتگی و دیگر عوامل محیطی، جامعه بشری را با چالشهای بسیاری مواجه ساخته است. دولت ها، سازمان ها و افکار عمومی در پاسخ به این مشکلات تاکید بسیاری بر کارآفرینی داشته و از آن به‎عنوان موتور توسعه اقتصادی یاد می شود. ارائه هر گونه راهکار در راستای رفع چالش های مذکور در وهله اول نیازمند شناسایی صحیح این مشکلات است. هدف از مطالعه حاضر بررسی، شناخت و دسته بندی بازدارنده ها و موانع موجود بر سر راه توسعه فعالیت های کارآفرینی صاحبان کسب وکارهای کشاورزی عضو صندوق کارآفرینی امید در استان فارس است. مواد و روش ها: در تحقیق توصیفی حاضر با استفاده از پیمایش به جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه پرداخته شده است. روایی پرسشنامه از طریق نظر اساتید کارآفرینی دانشگاه شیراز و پایایی آن نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت. جامعه مورد مطالعه، اعضای صندوق کارآفرینی امید بوده که در دو سال اخیر از وام و خدمات صندوق استفاده کرده و در حال حاضر نیز دارای کسب وکارهای فعال در حوزه های مختلف کشاورزی هستند. از این میان، نمونه ای تصادفی ۷۰ نفره انتخاب شد. یافته ها: یافته های مطالعه نشان داد که موانع فردی-شخصیتی، موانع آموزشی، موانع اقتصادی، موانع مربوط به ساختار و سیاست گذاری و موانع محیطی-فرهنگی، پنج عامل اصلی بازدارنده در راه اندازی و توسعه فعالیت های کارآفرینی اعضاء هستند. طبق نتایج، سطح هوشیاری کارآفرینانه پاسخگویان به‎عنوان بخش مهمی از عامل فردی-شخصیتی، در سطح متوسطی قرار دارد. میزان هوشیاری کارآفرینی برای صاحبان کسب وکار شاغل در شهر شیراز بالاتر از فعالین در مرودشت بود. پاسخگویان به‎لحاظ جنسیتی و حوزه های فعالیتی کاری از نظر سطح هوشیاری کارآفرینانه، تفاوت معناداری نداشتند. نتیجه گیری: بر مبنای یافته های پژوهش، موانع فردی-شخصیتی، به‎عنوان مهم ترین بازدارنده در توسعه کسب وکارهای کارآفرینانه بود. از این میان، هوشیاری کارآفرینانه شامل مجموعه خصیصه های روانشناختی و مهارتی بود که یک فرد کارآفرین در صورت برخورداری از این ویژگی ها، قادر به گسترش کسب وکار خود خواهد بود و در صورت ضعف در خصیصه های مرتبط با هوشیاری کارآفرینانه نیز در توسعه و رشد کسب وکار خود ناتوان بوده و با مشکلات و چالش های بیش از سایرین مواجه خواهد بود. بنابراین، تدوین و برگزاری دوره های هدفمند آموزشی و مهارتی در خصوص تقویت ویژگی های روانشناختی کارآفرینانه و همچنین اصول و روش های بازاریابی، قوانین تجارت، مهارت های فنی و مدیریتی در راستای بهبود فعالیت های کارآفرینی اعضاء پیشنهاد شد. علاوه‎بر آن، تقویت شبکه سازی های اجتماعی و ارتقای سطح ارتباطات بین فردی و گروهی اعضای صندوق های کارآفرینی امید در قالب تشکیل اتحادیه، معرفی و تشویق سالانه کارآفرینان برتر هر منطقه و برگزاری نشست ها و گردهمایی های ادواری در استان و کشور نیز باعث کسب اطلاعات به روز و جدید، مطلع شدن از اخبار روزانه جهان و بدنبال آن تشخیص فرصت های سودآور خواهد شد که در نهایت، ارتقای سطح هوشیاری کارآفرینانه صاحبان کسب وکار را نیز به‎همراه خواهد داشت.

Entrepreneurial Alertness, Independence, Marketing, Profitable Opportunities, Teamwork, استقلال طلبی, بازاریابی, فرصت سودآور, کار گروهی, هوشیاری کارآفرینانه