محبوبه صنوبری - کارشناسی ارشد فیزیولوژی و اصلاح سبزی ها، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران
عبدالعلی حسامی - استادیار دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران
علی هاشمی - استادیار دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران
محمد هدایت - استادیار دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر کودهای زیستی نیتروکسین و بیوسوپرفسفات، میکوریزای آربسکولار و بسترهای کشت مختلف در تهیه نشاء خیار اجرا گردید. این تحقیق در سال ۱۳۹۵ به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۲۵ تیمار و ۳ تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل پنج نوع بستر کشت (کوکوپیت خالص، الیاف نخل خالص، الیاف نخل + کوکوپیت (۲:۲)، الیاف نخل + کوکوپیت (۳:۱)، کوکوپیت + الیاف نخل (۱:۳))، پنج سطح شامل دو کود باکتریایی و دو قارچ میکوریزا که شامل شاهد (بدون تلقیح)، قارچ (گلوموس موسه و گلوموس اینترادیسز)، محلول نیتروکسین (حاوی ازتوباکتر) و بیوسوپرفسفات (حاوی سودوموناس فلورسنس) بودند. پس از رشد کامل بوته، برخی صفات از جمله ارتفاع نشاء، شاخص کلروفیل، قطر نشاء، تعداد برگ، تعداد گره، طول میان گره، وزن تر و خشک ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی، کلروفیل a،b و کل و میزان عناصر N، P وK اندازه گیری شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که تیمار قارچ های میکوریزا، محلول های نیتروکسین و بیوسوپرفسفات بر صفت های ارتفاع، شاخص کلروفیل برگ، قطر ساقه، تعداد برگ و گره، طول میان گره، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، کلروفیل a، b، کل و میزان عناصرN ، P وK نشاء های خیار اثر معنی داری در سطح احتمال یک درصد داشت و در تیمارهای بیوسوپرفسفات، نیتروکسین، گلوموس موسه و گلوموس اینترادیسز بیش ترین عملکرد را نشان داد. بسترهای کشت در همه صفات در سطح احتمال یک و پنج درصد معنی دار شد و بسترهای کوکوپیت ۱۰۰ درصد، الیاف نخل ۲۵ درصد + کوکوپیت ۷۵ درصد، الیاف نخل ۷۵ درصد + کوکوپیت ۲۵ درصد بیش ترین عملکرد را نشان دادند. اثر متقابل بسترهای کشت، قارچ های میکوریزا و محلول های نیتروکسین و بیوسوپرفسفات نشان داد که صفت های ارتفاع، شاخص کلروفیل، قطر ساقه، طول میان گره، تعداد برگ و گره، وزن تر و خشک ریشه، کلروفیل a،b ، کل و میزان عناصر N، P و Kنشاء های خیار در سطح احتمال یک و پنج درصد معنی دار شدند.

الیاف نخل، بیوسوپرفسفات، قارچ های میکوریز، نشاء خیار، نیتروکسین.