سعیده خسروی بیژائم - Cardiovascular Diseases Research Center, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
فهیمه نیک رفتار - Department of Medical Surgical Nursing, School of Nursing and Midwifery, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
مجید شایسته - Vice-Chancellor of Health Affairs, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
حمید آزادمهر - Vice-Chancellor of Health Affairs, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
صدیقه رمضانی - Vice-Chancellor of Health Affairs, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
Ali قاسمی - Vice-Chancellor of Health Affairs, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
حسین حاتمی کیا - Vice-Chancellor of Health Affairs, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran

زمینه و هدف: امروزه با توجه به تغییر سبک زندگی و گذار اپیدمیولوژیک، بیماری های غیرواگیر همچون فشارخون بالا و عوامل خطر مربوط به آن به یکی از مهم ترین اولویت های سلامت تبدیل شده اند. لذا این مطالعه با هدف بررسی شیوع فشارخون بالا و عوامل خطر مرتبط با آن در جنوب شرقی ایران در سال های ۱۳۹۵ و ۱۴۰۰ انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه توصیفی که بخشی از طرح ملی استپس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود، بزرگسالان بالای ۱۸ سال مقیم در استان خراسان جنوبی که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند، به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای طبقه بندی شده انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه پیمایش ملی عوامل خطر بیماری های غیرواگیر (اطلاعات بوم شناسی، سنجش های رفتاری، جسمانی و بیولوژیک) زیر نظر نویسندگان حوزه معاونت بهداشتی دانشگاه توسط تیم پرسشگری جمع آوری شد و با استفاده آمار توصیفی و تحلیلی (آزمون کای اسکوئر) در نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ تحلیل شد. یافته ها: شیوع فشارخون بالا در سال ۱۳۹۵، ۴/۲۵درصد بود و در سال ۱۴۰۰ به ۴/۳۶درصد افزایش یافت. با این که درصد آگاهی بیماران افزایش یافته؛ اما درصد پوشش دریافت موثر درمان از ۸/۳۹ درصد به ۴/۲۷ درصد کاهش یافته است. شیوع عوامل خطر رفتاری در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۵ کاهش و شیوع عوامل خطر جسمانی (به جز اضافه وزن) افزایش داشته است. درصد استفاده از نمک پاش کاهش یافته اما همچنان از میانگین کشوری بالاتر است و مصرف مناسب میوه و سبزیجات از میانگین کشوری کمتر است. نتیجه گیری: شیوع فشارخون بالا در استان خراسان جنوبی در نتیجه افزایش تدریجی عوامل خطر جسمانی و عدم رعایت رژیم غذایی سالم در حال افزایش است. براین اساس اتخاذ سیاست ها و مداخلات پیشگیرانه با توجه به عوامل خطر شایع و تاکید بر پیگیری درمان ضروری به نظر می رسد.

Hypertension, Lifestyle, Non-communicable diseases, Prevalence, Prevention, فشارخون بالا, سبک زندگی, بیماری های غیرواگیر, شیوع, پیشگیری