احسان نظری - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی. مشهد. ایران
جواد ایروانی - استاد تمام دانشکده علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی. مشهد. ایران

بنابر آیه۶۰ سوره توبه یکی از مصارف زکات «تالیف قلوب» است. از روایات و سیره معصومین(ع) استفاده می شود که مهم ترین کارکرد و تاثیر این مورد از مصرف زکات، متمایل کردن دل ها به سوی اسلام و تثبیت مسلمانان ضعیف العقیده است. همین امر سبب شده تا برخی معاندان درصدد عیب جویی و شبهه افکنی برآمده و این سهم را نوعی تطمیع مالی و رشوه برای خریدن ایمان به شمار آورند و علت تشریع سهم «تالیف قلوب» را ناتوانی پیامبر(ص) از ارائه ادله متقن و براهین منطقی معرفی کنند. مقالاتی که درباره سهم «تالیف قلوب» نوشته شده است، هیچ یک به تحلیل علت تشریع سهم تالیف قلوب در اسلام نپرداخته اند و بیشتر به مسائل متداول فقهی و برخی موضوعات سیاسی توجه نموده اند؛ بر این اساس، ضرورت بحث و پاسخ به این شبهه به طور کامل روشن می شود. در این مقاله به روش تحلیلی - توصیفی و با استناد به منابع کتابخانه ای و بهره گیری از آیات، روایات و دیدگاه های مفسران مشهور به تحلیل و پاسخ به این شبهه پرداخته شده است. وجه تمایز این مقاله از دیگر مقالاتی که درباره سهم «تالیف قلوب» نوشته شده، در پرداختن به نقد و پاسخ به شبهه یادشده است و نتیجه اینکه پرداخت این سهم نوعی زمینه سازی برای شنیدن پیام اسلام براساس حب فطری بشر به مال می باشد.

تالیف قلوب, شبهه تطمیع مالی بودن, آیات, روایات, تفاسیر