نادیا جوادنژاد - Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
مهدی داوری - Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
ناصر صفایی - Department of Plant Pathology, Faculty of Agriculture, University of Tarbiat Modarres, Tehran, Iran
مهدی ارزنلو - Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
فاروق نصیری - Department of Applied Chemistry, Faculty of Science, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.

اندوفیتها گروه بزرگ و متنوعی از میکروارگانیسمها هستند که بدون هیچ­گونه علامتی در بافتهای گیاهان زندگی میکنند و نقش مهمی در حفاظت از گیاهان در برابر تنشهای زیستی و غیرزیستی ایفا میکنند. اهداف این مطالعه، جداسازی و شناسایی قارچ های اندوفیت درخت فندق (Corylus avellana) و ارزیابی اثرات احتمالی بافت های مختلف فندق بر جوامع آنها بودند. نمونه برداری از بافت های سالم (میوه شامل مغز، پوسته چوبی و گریبان برگ­مانند، برگ، ساقه و ریشه) درخت فندق جنگل فندقلو در اردبیل انجام شد. پس از ضدعفونی سطحی، قارچهای اندوفیت با استفاده از روشهای استاندارد کشت جداسازی و بر اساس ویژگیهای ریختشناختی شناسایی شدند. نمایندگان هر آرایه با تعیین توالی ناحیه rDNA ITS۱-۵.۸S-ITS۲ شناسایی شدند. فراوانی کلونیزه شدن بافتها، نرخ جداسازی گونهها و شاخص­های تنوع محاسبه شدند. در مجموع، ۷۹ جدایه قارچ اندوفیت از میوهها (۹/۲۹%)، برگها (۱/۹%)، ساقه (۵/۵۴%) و ریشه (۱/۹%) جدا شدند. جدایه­ها متعلق به آرایههای Clonostachys sp.، Briansuttonomyces sp.، Chaetomium sp.، Colletotrichum sp.، Fusarium sp.، Curvularia sp.، Epicoccum sp. و Biscogniauxia sp. بودند. همچنین ۲/۱۵% جدایهها (۱۲ جدایه) به دلیل عدم اسپورزایی شناسایی نشدند. ساقه و برگ درخت فندق به ترتیب، بیشترین و کمترین فراوانی کلونیزه شدن را نشان دادند. شاخصهای تنوع اندوفیتهای برگ و میوه بالاتر از ریشه و ساقه بود. نتایج آنالیز کروماتوگرافی لایه نازک و واکنش زنجیرهای پلی مراز (با پرایمر ژن DBAT) نیز نشان داد که احتمالا سه جدایه قادر به تولید پاکلیتاکسل هستند.

Colonization frequency, Isolation frequency, Biodiversity, morphology, Taxol, فراوانی کلونیزه شدن, فراوانی جداسازی, تنوع زیستی, ریخت شناسی, تاکسول