بهار رشیدی - Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Iran
سالار فرامرزی - Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Iran
احمد عابدی - Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Iran
یوآخیم شرودر - Department of Primary and Secondary Education, Social Pedagogy as well as Special Needs Education, Faculty of Education, University of Hamburg, Germany

زمینه و هدف: کودکان دارای مشکلات در سازش یافتگی رفتاری- هیجانی، نیازمند حمایت و شیوه های متفاوت جهت شکل دهی رفتار مطلوب و پیشگیری از آسیب های روان شناختی هستند. بنابراین روی آوردهای والدگری در راستای کاهش مشکلات سازشی کودکان با نیازهای خاص و بهزیستی روان شناختی والدین در حال توسعه هستند. بدین ترتیب این پژوهش با دو هدف انجام شد؛ ابتدا به معرفی و کاربرد روی آورد قلب پرورش یافته در والدگری کودکان با نیازهای خاص پرداخته شد و سپس اثربخشی این مداخلات مورد بررسی قرار گرفته است. روش: روش پژوهش مرور نظام مند بود که با روش نمونه گیری هدفمند و دستورالعمل پریزما (۲۰۱۰) انجام شد. متون نوشتاری در پایگاه های اطلاعاتی Google Scholar، Eric، SSRN، Wiley، PubMed با کلیدواژه های The nurtured heart approach، Intervention، Parenting، Parent education programs جستجو شد. ابتدا ۱۴۲۱منبع و پس از غربالگری تعداد ۳۲ منبع (۲۲ پژوهش؛ ۱۰ کتاب) یافت شد که مطابق با ملاک های ورود و خروج، ۱۹منبع انتخاب شدند. یافته­ها: یافته ها نشان داد ۱۳ پژوهش که مبتنی بر روی آورد قلب پرورش یافته که در سال های ۱۹۹۷ تا ۲۰۲۲ با حجم نمونه کل ۱۴۰۹ انجام شده اند بر کاهش علائم رفتاری کودکان با اختلالات یادگیری، نافرمانی مقابله ای، اختلال رفتار هنجاری، و نارسایی توجه- فزون کنشی اثربخش بوده است و در سایر متون بررسی شده نیز این روی آورد روان شناختی و خانواده محور تایید شده است. نتیجه­گیری: نتایج این مطالعه نظام مند نشان داد روی آورد قلب پرورش یافته مبتنی بر تعامل والد-کودک است و با آگاهی بخشی و آموزش والدین در پرورش کودکان دارای رفتارهای سازش نایافته، موجب سازش یافتگی و ارتقاء مهارت های رفتاری- اجتماعی این کودکان می شود. بنابراین پیشنهاد می شود این روی آورد در والدگری کودکان با نیازهای خاص در ایران مورد توجه قرار گیرد.

Nurtured heart approach (NHA), parenting, exceptional child, systematic review, روی آورد قلب پرورش یافته, والدگری, کودکان با نیازهای خاص, مرور نظام مند