عباسعلی کریم پور - Professor, Department of Anatomy, Molecular and Cell Biology Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
منصوره میرزایی - PhD in Comparative Histology, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
زهرا رحمانی - MSc in Anatomical Sciences, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
امیر اسماعیل نژاد مقدم - Associate Professor, Department of Anatomy, Molecular and Cell Biology Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
عباس نوری - MSc in Anatomical Sciences, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
فرشته طالب پور - Associate Professor, Department of Anatomy, Molecular and Cell Biology Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

سابقه و هدف: بنزوپیرن (BaP) یک آلاینده محیطی با اثرات ژنوتوکسیسیتی و سرطان زایی می باشد. آتورواستاتین (ATV)، به عنوان یک داروی پایین آورنده چربی خون، دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد آپوپتوزی است. این مطالعه به بررسی اثرات آتورواستاتین بر آسیب مزمن کبدی و کلیوی ناشی از بنزوپیرن پرداخت. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی موش های صحرایی بالغ ماده نژاد ویستار به صورت تصادفی به هفت گروه (۸=n) تقسیم شدند، که شامل گروه کنترل، گروه روغن زیتون، گروه ATV با دوز ۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم، گروه های BaP، بنزوپیرن با دو دوز ۱۰ و ۲۰ میلی گرم بر کیلوگرم، گروه های BaP +ATV، بنزوپیرن (۱۰ و ۲۰ میلی گرم بر کیلوگرم) به همراه آتورواستاتین بود. دوره تجویز داروها به مدت ۱۰ روز متوالی و گاواژ بود. یک ماه بعد از تجویز دارو بافت کبد و کلیه حیوانات جهت ارزیابی هیستوپاتولوژیکی بررسی شدند. یافته ها: تغییرات هیستوپاتولوژیک در بافت های کبد و کلیه از قبیل ارتشاح سلول های التهابی، نشت پلاسما، کاهش اسیدوفیلی سلول های کبدی و سلول های توبولار کلیه در گروه های دریافت کننده بنزوپیرن کاملا مشهود بود. دوز ۲۰ میلی گرم بر کیلوگرم آسیب جدی تری در مقایسه با دوز ۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم ایجاد کرد. تیمار حیوانات با آتورواستاتین تغییرات ساختاری در بافت های کبد و کلیه را محافظت کرد. استنتاج: یافته های مطالعه نشان داد اثرات تخریبی بنزوپیرن تا یک ماه بعد از تجویز بنزوپیرن باقی می ماند. اثرات محافظتی آتورواستاتین در برابر سمیت کبدی و کلیوی ناشی از بنزوپیرن در دراز مدت تایید شد.

Benzo[a]pyrene, atorvastatin, hepatotoxicity, nephrotoxicity, rat, بنزوپیرن, آتورواستاتین, سمیت کبدی, سمیت کلیوی, موش صحرایی