مرسده میرکاظم - MSc Student in Biochemistry, Faculty of Medicine, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran
مهدی سهمانی - Associate Professor, Department of Clinical Biochemistry and Genetics, Faculty of Medicine, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran
احسان عالی - Assistant Professor, Department of Pharmacology, Faculty of Medicine,Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran
مجید قربانی نهوجی - Assistant Professor, Department of Plant and Agricultural Sciences, Medicinal Plants Research Center, Academic Center for Education, Culture, and Research, Karaj, Iran
امیر جوادی - Assistant Professor, Department of Community Medicine, Medical Microbiology Research Center, Faculty of Medicine, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, Iran
کوروش گودرزوند چگینی - Assistant Professor, Department of Clinical Biochemistry and Molecular Biology, Faculty of Medicine, Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran

سابقه و هدف: لیپاز پانکراسی از مهم ترین آنزیم های گوارشی در هضم و جذب چربی ها است و مهار فعالیت آن همواره از اهداف محققین جهت کنترل چاقی و اختلالات مربوطه بوده است. عوامل مهارکننده موجود دارای عوارض متعددی هستند. این مطالعه با هدف بررسی مهاری گیاهان Ferula persica،Ginkgo biloba ، Nelumbo nucifera و داروی دی سیکلومین بر فعالیت آنزیم لیپاز پانکراسی انجام پذیرفت مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، گیاهان Ferula persica، Ginkgo biloba و Nelumbo nucifera تحت عصاره گیری به روش سوکسیله قرار گرفتند. عصاره های متانولی یا آبی گیاهان یا داروی دی سیکلومین در غلظت های ۱۰، ۲۵، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰، و ۴۰۰ میکروگرم در میلی لیتر تهیه و بر غلظت ثابت لیپاز پانکراسی تجاری اثر داده شد. عصاره ترکیبی گیاهان Ferula persica و Nelumbo nucifera نیز به صورت سهم بندی در نسبت های ۱:۳، ۲:۲، ۳:۱ و بدون سهم بندی بر آنزیم اثر داده شد. اندازه گیری فعالیت لیپاز، براساس آزادسازی متیل رزورفین به صورت سنجش کالریمتری انجام پذیرفت. یافته ها: عصاره گیاهان Ferula persica و Nelumbo nucifera هر یک به تنهایی و به صورت ترکیبی با نسبت یک به دو در غلظت ۵۰ میکروگرم در میلی لیتر موجب کاهش بیش تری در فعالیت لیپاز پانکراسی در مقایسه با آنزیم مواجهه نیافته گردید. اما از گیاه Ginkgo biloba و داروی دی سیکلومین اثر مهاری قابل توجهی در غلظت ها و نسبت های مذکور مشاهده نگردید. استنتاج: عصاره گیاهان Ferula persica و Nelumbo nucifera به صورت تک به تک و ترکیبی دارای اثر مهارکنندگی بر فعالیت آنزیم لیپاز پانکراسی بودند. انجام کارآزمایی بالینی جهت بررسی اثربخشی و ایمنی این ترکیبات پیشنهاد می گردد.

pancreatic lipase, Ferula persica, Nelumbo nucifera, Ginkgo biloba, Dicyclomine, لیپاز پانکراسی, Ferula persica, Nelumbo nucifera, Ginkgo biloba, Dicyclomine