سکینه شفیعا - Assistant Professor, Department of Physiology, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
عباسعلی وفایی - Professor, Learning and Memory Research Center, School of Medicine, Semnan University of Medical Sciences, Semnan, Iran
علی رشیدی پور - Professor, Learning and Memory Research Center, School of Medicine, Semnan University of Medical Sciences, Semnan, Iran

سابقه و هدف: اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) اختلالی روانی است که به دنبال تجربه حوادث تروماتیک ایجادشده و همراه با علائمی مانند ناتوانی در فراموشی خاطرات آزاردهنده، اضطراب، آشفتگی در حافظه فضایی و کاهش فاکتور نوروتروفیک مشتق شده از مغز (BDNF) می باشد. جهت درمان از مهارکننده های اختصاصی بازجذب سروتونین (SSRIs) استفاده می شود. با توجه به شیوع بیماری و عدم پاسخگویی کامل درصدی از بیماران به این درمان، بکار بردن روش های درمانی جدید ضروری به نظر می رسد. این مطالعه با هدف بررسی اثرات ورزش تردمیل با شدت متوسط برحافظه فضایی و سطح BDNF در موش های سفید در یک مدل آزمایشگاهی PTSD انجام گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی از استرس طولانی مدت تک واحدی (SPS) مدل حیوانی برای ایجاد PTSD استفاده شد و سپس ورزش به مدت ۴ هفته و هر هفته ۵ روز تردمیل و فلوکستین به میزان mg/kg ۱۰ به کار گرفته شد رت های نر و ماده هر یک به دو گروه SPS و سالم تقسیم شدند (هر گروه ۱۰ حیوان)و هر دو گروه در معرض مداخله ورزشی و دارویی و مداخله ورزش به همراه دارو قرار گرفتند. سپس تست رفتاری و اندازه گیری BDNF در نمونه ها انجام شد. یافته ها: در رت های نر، SPS سبب اختلال حافظه فضایی و کاهش BDNF هیپوکامپ شده و نوع ماده مقاومت بیش تری نسبت به SPS نشان داد که احتمالا مرتبط با فعالیت هورمون های جنسی می باشد. مداخله، باعث افزایش حافظه فضایی و BDNF هیپو کامپ در هر دو جنس شد (۰۵/۰< P). استنتاج: مداخله توام، ورزش متوسط و فلوکستین، روش درمانی بهتری نسبت به فلوکستین به تنهایی برای اصلاح اختلالات شناختی و مولکولی بیماران PTSD است.

post-traumatic stress disorder, single prolonged stress, moderate exercise, fluoxetine, hippocampal dependent memory, brain-derived neurotrophic factor, سندروم استرس پس از سانحه, استرس طولانی مدت تک واحدی, ورزش متوسط, فلوکستین, حافظه فضایی وابسته به هیپوکامپ, فاکتور نوروتروفیک مغزی