زهرا حسین پور - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت حیدریه، ایران
حجت کاراژیان - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت حیدریه، ایران

خامه قنادی از پرمصرف ترین فرآورده‎های لبنی در صنایع غذایی است که در شیرینی های خامه‎ای، دسرها و کیک‎ها استفاده می‎شود و در اثر هوادهی و زدن خامه معمولی ایجاد می‎شود. این محصول به سبب عطر و طعم خاص آن دارای مطلوبیت بالایی است. یک خامه قنادی با کیفیت مناسب باید یک کف خوب با حجم بالا ایجاد کند. شیرین بیان یکی از قدیمی‎ترین گیاهان دارویی و از خانواده نخود است. ساپونین تام حاصل از شیرین بیان دارای قدرت خوبی جهت ایجاد کف پایدار می‎باشد و از نظر قدرت کاهش کشش سطحی و امولسیون‎کنندگی نیز دارای قدرت متوسطی می‎باشد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیرافزودن پودر شیرین بیان برروی خواص فیزیکی و شیمیایی خامه‎زده شده می‎باشد. نمونه ها با افزودن پودر شیرین بیان در سطوح مختلف (صفر، ۲، ۴، ۶ و ۸ درصد) تهیه شدند. پارامترهای مورد اندازه‎گیری زمان‎زدن، افزایش حجم، آب‎اندازی، اسیدیته و pH، خصوصیات رئولوژیکی و همچنین آزمون‎های بافت‎سنجی بودند. نتایج نشان داد با افزودن شیرین بیان در فرمولاسیون خامه زده شده پارامترهای زمان زدن، اسیدیته، افزایش حجم و آب‎اندازی افزایش یافت و مقادیر pH محصول کاهش پیدا کرد. بررسی خصوصیات رئولوژیکی نشان داد که تمامی نمونه‎ها رفتار غیرنیوتونی مشخصا شل‎شونده با برش از خود نشان دادند، به طوریکه با افزایش درصد شیرین بیان انحراف از رفتار نیوتونی بیشتر بود. نتایج آزمون‎های بافت‎سنجی افزایش سختی ، چسبندگی و نیروی چسبندگی محصول را به دنبال داشت. با توجه به افزایش میزان حجم و بهبود بافت محصول نسبت به شاهد تا سطح غلظت ۴ درصد، لذا این سطح جهت فرمولاسیون خامه قنادی پیشنهاد می شود.

شیرین بیان, خامه زده شده, افزایش حجم, خصوصیات بافتی, ویسکوزیته