مسعود ترکان - دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی اصفهان
محمدرضا ایران نژادی
علیرضا باغبانان

عوامل متعددی بر خصوصیات فیزیکی و مکانیکی سن گها تاثیر می گذارند. از جمله مهمترین عوامل طبیعی، شرایط زمین شناسی و ساختاری که شامل ترکیب و اندازه دانه کانی ها، شکستگ یهای میکروسکوپی، میزان خلل و فرج و درجه هوازدگیمی باشد. برآورد میزان تاثیر این عوامل و ارتباط آنها با پارامتر های ژئومکانیکی سنگ ها می تواند در کاهش هزینهها و تسریع در یافتن مناطق پر پتانسیل جهت شروع مطالعات تفضیلی و در نهایت انتخاب سنگهای مناسب در معادن سنگ ساختمانی و نما مهمباشد. در سنگ های ساختمانی با منشا آذرین نظیر گابروها مطالعات ماکروسکوپی نشان می دهد که هرچند سنگ از نظر شکلظاهری بدون عیب و نقص است، ولی نمی توان در مورد کیفیت و میزان مرغوبیت آن از نظر پارامتر های مقاومتی اظهار نظر قطعی انجام داد. در این تحقیق، تمرکز بر روی تاثیر مقادیر دگرسانی و وجود شکستگی ها و درزه های میکروسکوپی بر روی مقدارمقاومت نمونه سنگ گابرو یکی از معادن سنگ ساختمانی در منطقه نطنز می باشد. با تهیه مقاطع نازک و بررسی پتروگرافی آنها،مقدار دگرسانی، وجود رگچه ها و درزه های میکروسکوپی بررسی شده است. کانی های موجود شامل فلدسپات، کلینوپیروکسن، کلریت وکانی های اوپک می باشد؛ که 3 درصد کانی کلینوپیروکسن به کلریت تبدیل شده است. رگچه های موجود در سنگ نیزبا کلریت پر شده اند. در آزمایش تعیین خواص فیزیکی، مقادیر حاصل با استانداردهای موجود برای گابرو تطابق دارد. همچنین آزمایش تعیین مقاومت سه محوره بر روی نمونه های استوانه ای تهیه شده طبق استاندارASTMانجام شد،که نتایج به دست آمده، با مقدار مقاومت استاندارد گابرو اختلاف چشم گیری دارد. مقایسه نتایج حاصل از مطالعات پتروگرافی و مکانیکی، ارتباط معناداری را بین این خواص در نمونه مورد بررسی نشان می دهد. وجود عیوب مینرالوژیک بر روی مقاومت سنگ تاثیر به سزاییگذاشته، که می توان این تاثیر را با مطالعات میکروسکوپی به دست آورد و از صرف هزینه و وقت زیاد برای انجام آزمایش های فیزیکو- مکانیکی جلوگیری کرد. همچنین برای تعیین جبهه کار و نقشه کردن دگرسانی های معدن استفاده نمود.

سنگ، دگرسانی، درزه و شکاف، میکروسکوپی، خواص فیزیکی و مکانیکی