سید جواد حسینی - MSc in Pediatric Nursing, Faculty of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
سیدرضا مظلوم - PhD Student in Nursing, Faculty of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
سید محسن اصغری نکاح - Assistant Professor, Department of Education, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
حمیدرضا بهنام وشانی - Lecturer, Department of Pediatric Nursing, School of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
محبوبه فیروز - MSc in Medical-Surgical Nursing, Faculty of Nursing and Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran

سابقه و هدف: محدودیت های فراوان نوجوانان دیابتی موجب بروز واکنش های رفتاری منفی مانند پرخاشگری می شود که افزایش هموگلوبین گلیکوزیله آنان را در پی دارد. لذا بررسی مداخلاتی برای کاهش پرخاشگری و بهبود هموگلوبین گلیکوزیله این نوجوانان حایز اهمیت است. این مطالعه با هدف تعیین تاثیراجرای برنامه اصلاح شده آموزش جایگزین پرخاشگری (ART) بر میزان هموگلوبین گلیکوزیله نوجوانان مبتلا به دیابت وابسته به انسولین انجام گرفت. مواد و روش ها: طی یک کارآزمایی بالینی ۷۰ نوجوان دیابتی وابسته به انسولین مراجعه کننده به مرکز دیابت پارسیان مشهد به صورت دردسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مداخله (۳۵ نفر) و کنترل (۳۵ نفر) تقسم شدند. برنامه به مدت شش جلسه ۵/۱ تا دو ساعته در فواصل پنج روز از یکدیگر در گروه های ۸ تا ۱۰ نفره در محل دانشکده پرستاری و مامایی مشهد برگزار گردید. آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله قبل از مداخله و دو ماه پس از اتمام مداخله انجام شد. داده ها با استفاده از نسخه ۵/۱۱ نرم افزارآماری SPSS و آزمون های آماری تی مستقل و تی زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: در این مطالعه میزان هموگلوبین گلیکوزیله نوجوانان مبتلا به دیابت قبل از مداخله در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت (۴۵۷/۰=p)، امادر مرحله بعداز مداخله میزان هموگلوبین گلیکوزیله به طورمعنی داری در گروه مداخله (۸/۷±۱/۴) نسبت به گروه کنترل (۹/۶±۱/۵) کاهش داشت (۰۱۷/۰ >p). استنتاج: برنامه اصلاح شده ART می تواند بر کاهش هموگلوبین گلیکوزیله نوجوانان دیابتی وابسته به انسولین اثربخش باشد. اجرای این برنامه به عنوان بخشی از درمان و مراقبت جامع دیابت توصیه می شود.

Aggression replacement training, glycosylated hemoglobin, adolescent, insulin-dependent diabetes, آموزش جایگزین پرخاشگری, هموگلوبین گلیکوزیله, نوجوان, دیابت وابسته به انسولین