فرشاد بهرامی اصل - MSc Students of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
مجید کرمانی - Assistant Professor of Environmental Health Engineering Department, School of Public Health, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
مینا آقائی - MSc of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
سیما کریم زاده - MSc of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
سهیلا سلحشور آرین - MSc Students of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran
عباس شاهسونی - Assistant Professor of Environmental Health Engineering Department, School of Public Health, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
غلامرضا گودرزی - Assistant Professor of Environmental Health Engineering Department, School of Public Health, Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran

چکیده سابقه و هدف: نیاز ضروری انسان به هوا از یک سو و افزایش آلاینده های هوا از سوی دیگر باعث شده تا آلودگی هوا به عنوان یکی از مهم ترین چالش های بشری تبدیل گردد. آلاینده های هوا و از آن جمله NO۲ می توانند اثرات بهداشتی قابل توجهی را بر روی سلامتی انسان بگذارند. از این رو بررسی اثرات بهداشتی این آلاینده، جهت کنترل آن امری ضروری می باشد که بدین منظور کلان شهرهای مشهد، تبریز، شیراز، اصفهان و اراک به عنوان شهرهای هدف انتخاب و از این جهت مورد بررسی قرار گرفتند. مواد و روش ها: در مطالعه مقطعی حاضراطلاعات لازمه از سازمان های حفاظت محیط زیست پنج کلان شهر ایران در سال ۱۳۹۰ اخذ گردید. اعتبار آن ها مطابق با معیارهای WHO سنجیده شد و داده های معتبر پس از آماده سازی وارد نرم افزار AirQ شده و نتایج استخراج گردید. یافته ها: شهر اصفهان با متوسط غلظت سالیانه µg/m۳ ۱۲۸ بیش ترین غلظت NO۲ را داشت و در تمامی شهرها این متوسط غلظت بیش تر از حد استاندارد کشورمان بوده است. تعداد کل مرگ، مرگ قلبی عروقی و بستری به دلیل انسداد مزمن ریوی، در مشهد به ترتیب با ۲۸۶ نفر، ۱۶۱ نفر و ۴۳ نفر بیش ترین تعداد را داشته اند. استنتاج: NO۲ بیش ترین اثرات سوء بهداشتی را به ترتیب در شهرهای مشهد و اصفهان داشته است که می توان آن را به بالا بودن تعداد خودروها، افزایش ترافیک شهری و متعاقبا مصرف بالای سوخت، بالا بودن جمعیت دائم و موقت در شهرهای مذهبی و توریستی مرتبط دانست.

Air Pollution, Health Effect, Metropolis, Modeling, NO۲, آلودگی هوا, اثرات بهداشتی, کلان شهر, مدل سازی, آلاینده آلودگی هوا, اثرات بهداشتی, کلان شهر, مدل سازی, آلاینده NO۲