سمیه شاهانی - Assistant Professor, Department of Pharmacognosy and Biotechnology, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran.
ندا ذاکری - Pharmacy Student, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Pardis Unit, Ramsar, Iran
نگار حمزه کانلو - Pharmacy Student, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Pardis Unit, Ramsar, Iran
سید جلال حسینی مهر - Professor, Department of Radiopharmacy, Faculty of Pharmacy, Pharmaceutical Sciences Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran.

سابقه و هدف: داروی ضد سرطان بلئومایسین، منجر به بروز عوارض جانبی روی بافت های نرمال می شود. هدف از این مطالعه، بررسی اثر محافظتی عصاره متانولی دانه گیاه کاسنی روی سمیت سلولی ناشی از بلئومایسین روی سلول نرمال پوست می باشد بدون آن که این اثر را بر روی سلول سرطانی تخمدان ایجاد نماید. مواد و روش ها: در مطالعه تجربی حاضر سلول های غیربدخیم پوست (HFFF۲) و سرطانی تخمدان (SKOV-۳) انسانی با بلئومایسین و عصاره متانولی دانه کاسنی در غلظت های مختلف ۲۰ تا ۲۰۰۰ میکروگرم بر میلی لیتر تیمار شدند و پس از ۷۲ ساعت درصد زنده ماندن سلول ها تعیین گردید. هم چنین خاصیت آنتی اکسیدانتی عصاره گیاه با روش به دام اندازی رادیکال آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازیل مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها:. بلئومایسین موجب مرگ سلول های غیربدخیم پوست و سرطانی تخمدان گردید. تیمار سلول ها با دوزهای ۱۰۰ و ۱۰۰۰ میکروگرم بر میلی لیتر عصاره کاسنی قبل از تیمار با بلئومایسین، موجب افزایش بقاء سلول های نرمال به میزان ۱۰۱ و ۱۰۳درصد شده است و درصورتی که درصد بقاء در بلئومایسین تنها ۸۲ درصد بود. عصاره کاسنی اثر معنی داری در افزایش بقاء سلول سرطانی تیمار شده با بلئومایسین نشان نداد. هم چنین عصاره گیاه اثر به دام اندازی رادیکال آزاد قابل توجه ای نشان داده است. استنتاج: عصاره متانولی دانه گیاه کاسنی احتمالا با اثر آنتی اکسیدانتی موجب کاهش سمیت سلولی ناشی از بلئومایسین روی سلول های غیربدخیم پوست شده است درصورتی که چنین اثر محافظتی را بر روی سلول های سرطانی تخمدان ایجاد نکرد.

Cichorium intybus, bleomycin, cell toxicity, cancer, کاسنی, بلئومایسین, سمیت سلولی, سرطان