میترا چراغی
حمیدرضا پورخباز
سعیده جوانمردی

سابقه و هدف: جیوه یکی از عناصر مهم زیست محیطی است که به شدت نوروتوکسیک بوده و عمدتا از طریق مصرف غذاهای دریایی آلوده به این عنصر وارد بدن انسان شده و در اندام ها تجمع می یابد. در پژوهش حاضر، ضمن اندازه گیری غلظت جیوه کل با دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی و تکنیک بخار سرد در نمونه های عضله ماهی بیاح (Liza abu) رودخانه کارون، حد مجاز مصرف این ماهی برای انسان نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روش ها: ۳۰ قطعه ماهی از ۶ ایستگاه در اوزان بازاری از رودخانه کارون در استان خوزستان به صورت تصادفی انتخاب و غلظت جیوه در آن ها با استفاده از دستگاه جذب اتمی و تکنیک بخار سرد اندازه گیری شد. یافته ها: میانگین غلظت جیوه در عضله ماهی بیاح ۲۶/۰ میکروگرم بر گرم وزن تر (۷۵/۰ میکروگرم بر گرم وزن خشک) بود که این میزان پایین تر از حد استاندارد تعیین شده توسط سازمان های معتبر جهانی مانند USEPA،FAO ،WHO و FDA می باشد. استنتاج: نتایج نشان داد شاخص ریسک (HQ) بیش تر از ۱ (۱۱/۱) بودکه بر این اساس مصرف ماهی بیاح این منطقه خطراتی برای مصرف کنندگان از نظر میزان جیوه در پی خواهد داشت و برای حفظ سلامتی، میزان مجاز مصرف آن ۲۷ گرم در روز و یک وعده در هفته توصیه می شود.

Mercury, Liza abu, Hazard Quotient, Karoon River, جیوه, ماهی بیاح (Liza abu), شاخص ریسک, رودخانه کارون