محمد قلی پور
لاله کریم زاده
فرامرز علی نیا
زین العابدین بابائی

سابقه و هدف: آفلاتوکسین B۱ سمی ترین آفلاتوکسین می باشدکه در خوراک دام در اثر رشد قارچ ها تولید می شود و از طریق خوراک دام وارد بدن دام شده و در کبد و کلیه پس از فعل و انفعالات شیمیایی و هیدروکسیلاسیون به آفلاتوکسینM۱ تبدیل شده و از طریق شیر وارد بدن انسان می شود. مواد و روش ها: در مطالعه حاضر ۷۵ نمونه شیر پاستوریزه تولیدی کارخانجات استان مازندران در فصول بهار و تابستان سال۱۳۹۰ از نظر آفلاتوکسین M۱ به روش الایزا مورد سنجش قرار گرفتند. برای مقایسه میانگین داده ها از آزمون t-test استفاده شد. یافته ها: از ۷۵ نمونه مورد بررسی، در۴ درصد نمونه ها (۷۵/۳) میزان آفلاتوکسیسن پایین تر از حد شناسایی دستگاه بود. در حالی که در ۳/۳۷ درصد نمونه ها (۷۵/۲۷) غلظت آفلاتوکسین M۱ در حد مجاز تعیین شده کمیته اروپایی و غذایی کودکس بود. از طرفی ۶۷/۶۲ درصد نمونه ها (۷۵ /۴۷نمونه) دارای غلظت آفلاتوکسین M۱ بالاتر از حد تعیین شده توسط کمیته اروپایی و غذایی کودکس بودند و ۱۲ درصد نمونه ها (۷۵/۹) دارای غلظت آفلاتوکسین M۱ بالاتر از حد مجاز استاندارد ملی ایران بوده اند. بالاترین میانگین آفلاتوکسین محاسبه شده مربوط به کارخانه شماره ۲۱ می باشد (۵۵/ ۹۷نانوگرم در لیتر). همچنین میانگین آفلاتوکسین در کل نمونه های مثبت ۸۴/۶۳ نانوگرم در لیتر بود. تفاوت معنی داری بین میانگین آفلاتوکسین M۱ در فصل بهار و تابستان وجود نداشت. استنتاج: با توجه به شیوع بالای آلودگی، پایش منظم شیر تولیدی و کنترل علل اصلی آلودگی ضروری به نظر می رسد.

Aflatoxin M۱, milk, ELISA, شیرپاستوریزه، آفلاتوکسینM۱، الایزا