داود حسن پناه - بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران.
احمد موسی پور گرجی - بخش تحقیقات سبزی، صیفی و حبوبات آبی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

در این پژوهش برای برآورد ترکیب پذیری و وراثت پذیری عمومی و خصوصی در ژنوتیپ های سیب زمینی از تجزیه دی آلل به روش گریفینگ استفاده شد. تلاقی های دو طرفه بین چهار رقم تجاری ساوالان، لوکا، ساتینا و کایزر به عنوان والد انجام شد. تلاقی ها و ازدیاد بذر اولیه در گلخانه ای و آزمایش اصلی مقایسه نتاج در مزرعه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی آلاروق اردبیل در سال های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ انجام گردید. بین ژنوتیپ ها، از لحاظ میانگین عملکرد غده، تعداد و وزن غده در بوته، تعداد ساقه اصلی در بوته، ارتفاع بوته، قطر ساقه اصلی و درصد ماده خشک غده تفاوت معنی دار وجود داشت. ترکیب پذیری عمومی و خصوصی برای عملکرد غده، وزن غده در بوته و ارتفاع بوته معنی دار بود. بیشترین ترکیب پذیری عمومی مثبت و معنی دار برای عملکرد غده، وزن غده در بوته و تعداد ساقه اصلی در بوته مربوط به ارقام لوکا و ساوالان بود. بیشترین ترکیب پذیری خصوصی مثبت و معنی دار برای عملکرد غده در ترکیب های لوکا♀×ساوالان♂، لوکا♀×ساتینا♂، لوکا♀×کایزر♂، ساوالان♀×کایزر♂، کایزر♀×لوکا♂ و کایزر♀×ساوالان♂ مشاهده شد. عملکرد غده، وزن غده در بوته، ارتفاع بوته، تعداد ساقه اصلی در بوته و درصد ماده خشک غده دارای وراثت پذیری عمومی بالا بودند.

سیب زمینی, عملکرد غده, ترکیب پذیری عمومی, ترکیب پذیری خصوصی, وراثت پذیری