امیرمنصور علوی نایینی
احمدرضا درستی مطلق
پژمان عقدک

سابقه و هدف: اضافه وزن و چاقی عمدتا اثر منفی بر طول عمر داشته و با بسیاری از بیماری ها از جمله فشار خون، دیابت، بیماری عروق کرونر، استئو آرتریت و انواع معینی از سرطان ها ارتباط دارد. این مطالعه به منظور شیوع سو تغذیه ( چاقی و کم وزنی) و برخی عوامل مرتبط با آن ها در سالمندان طراحی شده است . در این مطالعه نمایه توده بدنی قد (۲متر)/ وزن (کیلوگرم)= BMI(Index Mass Body) مورد استفاده قرار گرفته است.مواد و روش ها: این پژوهش به صورت مقطعی بوده و بر روی ۱۷۰۰ سالمند ۶۰ سال به بالا در شهر اصفهان در بهار و تابستان ۱۳۸۳ انجام گرفت. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای تعداد ۳۰ خوشه انتخاب شد که در هر کدام از خوشه ها تقریبا ۵۸ سالمند مورد بررسی قرار گرفت. از سالمندان خواسته شد که به پرسشنامه ها پاسخ دهند و اندازه گیری های تن سنجی نیز با ترازوی دیژیتال و متر نواری انجام گرفت. این بررسی با به کارگیری نرم افزار SPSS نسخه ۱۱.۵ و استفاده از آزمون های کای دو، آنالیز واریانس و ضریب همبستگی تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: متغیرهای زمینه ای شامل سن، جنس، سواد و شغل همگی به طور معنی داری با چاقی و لاغری سالمندان ارتباط معنی داری را نشان دادند. همبستگی منفی معنی داری بین سن و BMI سالمندان دیده شد، همچنین بین سیگار کشیدن و ساعات تماشای تلویزیون با چاقی و لاغری سالمندان ارتباط معنی دار وجود داشت. با استفاده از نمایه BMI ،۱۲ درصد از مردان و ۲۸.۹ درصد زنان دچار چاقی، ۵.۹ درصد مردان و ۴.۱ درصد از زنان لاغر و با استفاده از نمایهWHR ، ۴۵ درصد مردان و ۸۷.۱ درصد زنان و با استفاده از نمایهWHTR ،۳/۷۵ درصد مردان و ۸۳ درصد زنان دچار چاقی بودند.استنتاج: براساس یافته های حاصل از این مطالعه، تغییر در روش زندگی از جمله کاهش فعالیت های نشسته و اجتناب از استعمال سیگار و ارتقای آگاهی های سالمندان درباره رژیم غذایی متعادل و ورزش های آیروبیک متناسب با سن به ویژه در زنان سالمند، راه کارهای مهمی در پیش گیری از سوء تغذیه (چاقی و کم وزنی) به شمار می روند. به طور کلی تلاش ها بایستی متوجه تاثیر کلیه عواملی شود که باعث کاهش چاقی در سالمندان می گردد.

Ôbesity, underweight, elderly, BMÏ, WHR, WHTR, چاقی، لاغری، سالمندان WHR ,BMÏ ,WHTR