ناهید حسینی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی گرایش گروه های اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
سید محمد سید میرزایی - دکتری جمعیت شناسی و استاد دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
باقر ساروخانی - دکتری جامعه شناسی و استاد دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

کاهش ازدواج جوانان توجه اجتماعی را در سطوح خرد و کلان برانگیخته است. مقاله حاضر حاصل پژوهش با هدف شناخت دلالت های معنایی ازدواج و تصویر ذهنی جوانان و راهبرد آنان به ازدواج است. رویکرد پژوهش کیفی است و از روش پدیدارشناسی استفاده شده است. مشارکت کنندگان با نمونه گیری نظری و هدفمند به تعداد ۲۸ نفر از جوانان مجرد در سن ازدواج از مناطق مختلف شهر تهران در سال ۱۳۹۶ انتخاب شده اند. گردآوری داده ها با تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و هسته محوری تحقیق با مقوله بندی داده ها به شیوه کدگذاری باز، محوری و انتخابی به دست آمده است. مشارکت کنندگان «واپس زدگی» به ازدواج ناشی از چهار مقوله ترس، بی میلی، افول ارزش های فرامادی و لذت گرایی را تجربه می کنند با دلایل معنایی در سه مقوله الگوی معیشت شامل اقتصاد ناایمن مرد، عدم توان مدیریت هزینه ها، استقلال مالی زنان؛ مناسبات ارزشی نوپدید شامل ارزش های اخلاقی و مناسبات اجتماعی ارتباطی شامل وضعیت اجتماعی و چگونگی ارتباطات دو جنس با یکدیگر قابل تفسیر است. توجه به معیشت جوانان، ایجاد شغل و درآمدزایی باید در اولویت برنامه های دولت و بخش های خصوصی قرار گیرد. ترمیم زیرساختارهای فرهنگی ارزشی بازتولید شده در مناسبات ارتباطی متاثر از کنش کنشگران، جامعه پذیری مجدد از سوی نهادهای ذیربط را لازم دارد.

ازدواج, جوانان, خانواده, فرامادی, واپس زدگی